دیدنی های نطنز

اغلب مسافران در جستجوی مقصدی هستند که هم ردپایی از تاریخ را در خود داشته باشد و هم از زیبایی های بکر طبیعت بهره مند باشد. شهری که در دامنه کوهستانی خوش آب وهوا قرار گرفته و در عین حال نزدیکی به کویر جذابیت های متفاوتی را ارائه دهد. نطنز نگین فیروزه ای استان اصفهان در دامنه کوه کرکس دقیقاً چنین مقصدی است؛ باغ شهری که با هزاران سال قدمت گنجینه ای از آثار تاریخی مذهبی و طبیعی بی نظیر را در دل خود جای داده است. اما چگونه می توان در میان ده ها جاذبه ثبت شده ملی بهترین ها را برای بازدید در یک سفر انتخاب کرد؟ این محتوا راهنمایی جامع برای شماست تا با مهم ترین دیدنی های نطنز آشنا شوید و برنامه ریزی کاملی برای سفر به این شهر داشته باشید.

معرفی شهر نطنز

نطنز واقع در استان اصفهان و در فاصله حدود ۱۲۵ کیلومتری جنوب این شهر به عنوان یک باغ شهر کویری شناخته می شود. این شهر در دامنه شمالی کوه کرکس و در ارتفاعی حدود ۱۶۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد که همین موقعیت جغرافیایی آب وهوای معتدل کوهپایه ای به آن بخشیده است. قدمت نطنز به هزاران سال پیش بازمی گردد و همین پیشینه تاریخی آن را به گنجینه ای از آثار باستانی تبدیل کرده است.

در کنار جاذبه های تاریخی متعدد نطنز از طبیعت بسیار زیبایی نیز برخوردار است که شامل کوهستان دشت ها باغ ها چشمه ها و غارها می شود. تنوع جاذبه ها در این شهر باعث شده تا هر ساله گردشگران بسیاری با علایق مختلف به آن سفر کنند. بیش از ۱۰۰ اثر تاریخی و طبیعی در نطنز در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند که نشان دهنده اهمیت فرهنگی و طبیعی این منطقه است.

مهم ترین جاهای دیدنی نطنز اصفهان

مسجد جامع نطنز

مسجد جامع نطنز یکی از برجسته ترین آثار تاریخی این شهر و ثبت ملی شده مجموعه ای از چند بنای ارزشمند است. این مجموعه شامل مسجد بقعه شیخ عبدالصمد اصفهانی ایوان خانقاه و مناره ای بلند است. مناره مسجد با حدود ۳۷ متر ارتفاع و ۱۱۸ پله مارپیچی یکی از بلندترین مناره های تاریخی ایران محسوب می شود. سردر خانقاه با کاشی کاری فیروزه ای و گنبد آجری هرمی بقعه زیبایی خاصی به این مجموعه بخشیده اند.

قدمت بنای اولیه مسجد جامع نطنز به دوره ایلخانی حدود سال ۷۰۴ هجری قمری بازمی گردد و به دستور خلیفه حسین و معماری شمس الدین محمد علی نطنزی ساخته شده است. سپس در دوره های بعدی بخش های دیگری مانند بقعه شیخ عبدالصمد ایوان خانقاه و مناره به آن اضافه شده اند و مجموعه ای یکپارچه را پدید آورده اند. شبستان هشت ضلعی مسجد با کاشی کاری های فیروزه ای نیز از بخش های دیدنی آن است.

صحن مسجد یکی از بخش های مهم آن است که با پایین رفتن از چند پله در آن به قنات آبی می رسید که از زیر مسجد عبور می کند. در ضلع جنوبی مسجد نیز کتیبه ای تاریخی وجود دارد. درب دولنگه چوبی مسجد با منبت کاری های زیبا و تاریخ حک شده ۸۲۵ هجری قمری در پایین آن از دیگر جزئیات قابل توجه است. محراب کاشی کاری ارزشمند مسجد در دوره قاجار از ایران خارج و اکنون در موزه لوور نگهداری می شود.

آتشکده نطنز

آتشکده نطنز که گاهی با نام های چهارطاقی یا آتشکده ساسانی نیز شناخته می شود در نزدیکی مجموعه مسجد جامع قرار دارد. قدمت این بنای تاریخی به دوره ساسانیان بازمی گردد و یادگاری از معماری آن دوران است. این آتشکده در باغی سرسبز به نام باغ امام جمعه واقع شده است.

بنای اصلی آتشکده از چهار اتاق تشکیل شده بود اما متاسفانه بخش زیادی از ساختمان آن در طول زمان تخریب شده است. امروزه تنها آثاری از دیوارهای این آتشکده باقی مانده و قابل مشاهده است. گفته می شود در دوره های پس از ساسانیان از محوطه این آتشکده به عنوان گورستان استفاده می شده است. دسترسی مستقیم به این بنا از میان باغ ها کمی دشوار است اما می توان بقایای آن را از پشت بام مسجد جامع نطنز نیز مشاهده کرد.

روستای ابیانه

روستای ابیانه مشهور به روستای سرخ یکی از زیباترین و معروف ترین روستاهای تاریخی ایران و از جاهای دیدنی شاخص نطنز است. این روستا در دامنه کوه کرکس و در فاصله حدود ۴۰ کیلومتری شمال غربی نطنز قرار دارد. ویژگی منحصربه فرد ابیانه معماری پلکانی خانه های آن است که با خشت و گل و آجر سرخ رنگ ساخته شده اند و چشم اندازی بی نظیر در دل کوه پدید آورده اند.

رودخانه فصلی برزرود از میان روستا عبور می کند و طراوت خاصی به آن می بخشد. مردم ابیانه هنوز به گویش محلی خود (ابیانه ای) صحبت می کنند و لباس های سنتی خاص خود را می پوشند. این روستا به دلیل معماری فرهنگ و طبیعت بکر خود در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در اطراف ابیانه باغ ها چشمه ها و کوه ها نیز برای طبیعت گردی جذاب هستند. جشنواره های محلی مانند گلاب گیری و انارچینی نیز در این روستا برگزار می شود.

کوه کرکس

رشته کوه کرکس با مساحتی حدود ۳۴۰۰ کیلومتر مربع در مناطق مرکزی ایران و در جهت شمال غربی به جنوب شرقی قرار دارد. این کوه در اثر فعالیت های آتشفشانی شکل گرفته و جنس سنگ های آن آذرین متوسط است. قله کرکس بلندترین قله این رشته کوه با ارتفاع ۳۸۹۵ متر بلندترین نقطه استان اصفهان و مقصدی محبوب برای کوهنوردان است.

قله کرکس نیمی از سال پوشیده از برف است و چشمه های متعددی مانند کامو چورنگی و گزرتو از آن سرچشمه می گیرند. این منطقه زیستگاه انواع جانوران وحشی از جمله پستانداران (شغال کفتار میش قوچ گرگ روباه آهو پلنگ کل بز) پرندگان و خزندگان (مانند مار جعفری و مار دو سر) است. پوشش گیاهی آن شامل لاله های واژگون گیاهان دارویی گون و درختچه های پراکنده است.

درباره نامگذاری کوه کرکس روایت های مختلفی وجود دارد از جمله افسانه ای درباره کرکسی که جان حاکم نطنز را نجات داد. در اطراف کوه کرکس جاذبه هایی مانند چشمه ها روستای کشه و دهکده گردشگری رایان با دریاچه و پل معلق وجود دارند. صعود به قله کرکس در فصل زمستان نیازمند تجهیزات کامل کوهنوردی است. دسترسی به کوه کرکس از چندین مسیر امکان پذیر است که رایج ترین آن ها از طریق روستای طرق رود و کشه است. مسیرهای دیگر نیز از روستاهای طامه بیدهند و بادرود آغاز می شوند که بسته به آمادگی و فصل سفر انتخاب می شوند.

غار پریان

غار پریان یکی از غارهای شگفت انگیز ایران در فاصله حدود ۸ کیلومتری روستای ابیانه و در دره ای زیبا به نام پری هول قرار دارد. این غار در سال ۱۳۷۹ کشف شد و به دلیل تخته سنگ های آهکی و قندیل های بسیار زیبا و منحصربه فردش شهرت یافته است. غار پریان در منطقه ای کارستی واقع شده و تاکنون ۱۱ تالار در آن شناسایی شده است.

اولین تالار غار بزرگترین آن هاست و سقف آن با قندیل های زیبا پوشیده شده است. تالارهای دیگر نیز ویژگی های خاص خود را دارند مانند تالار عروس و داماد با دو قندیل بلند تالاری با حوضچه آبی که از سقف می چکد و تالارهایی با قندیل های مخروطی زنبوری یا به شکل حیوانات و اشیا. تماشای استلاگمیت ها و استلاکتیت ها در این غار تجربه ای بی نظیر است.

دهانه غار پریان ابعادی حدود ۱۶۰ در ۱۲۰ سانتی متر دارد و ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۲۹۶۷ متر است. مسیر دسترسی به غار از طریق جاده نطنز به ابیانه و سپس جاده فرعی به سمت روستای سُه امکان پذیر است. پیمایش غار پریان به دلیل وجود چاه های خطرناک بدون راهنما و تجهیزات غارنوردی مناسب توصیه نمی شود و حتماً باید با افراد متخصص همراه بود.

چشمه آب سرخ فریزهند

چشمه آب سرخ فریزهند که به چشمه معدنی یا چشمه سرخ نطنز نیز معروف است در روستای فریزهند در فاصله حدود ۲۰ کیلومتری شمال غربی نطنز واقع شده است. ویژگی اصلی این چشمه رنگ سرخ آب آن است که به دلیل وجود مقادیر بالای اکسید آهن در آن ایجاد شده است. آب این چشمه طعمی ترش و شور دارد و دارای خواص درمانی بی نظیری است.

مردم محلی و گردشگران از آب چشمه فریزهند برای درمان بیماری های مختلفی از جمله مشکلات پوستی گوارشی و مفصلی استفاده می کنند. گفته می شود نوشیدن آب این چشمه می تواند کمبود آهن بدن را نیز رفع کند. در کنار چشمه حوضچه ای نیز ساخته شده است که امکان آب تنی و بهره مندی از خواص درمانی آب را فراهم می کند. محیط اطراف چشمه نیز سرسبز و زیباست و مکانی مناسب برای پیاده روی و پیک نیک محسوب می شود. دسترسی به روستای فریزهند و این چشمه از طریق جاده ای خاکی پس از روستای طامه امکان پذیر است.

منطقه گردشگری متین آباد

منطقه گردشگری متین آباد به عنوان اولین اکو کمپ ایران در فاصله حدود ۲۵ کیلومتری شمال نطنز و در ابتدای رمل های بزرگ کویر در نزدیکی دریاچه نمک و مسیر قلعه کرشاهی قرار دارد. این منطقه مقصدی ایده آل برای علاقه مندان به تجربه تفریحات کویری است.

گردشگران در متین آباد می توانند از فعالیت هایی مانند شترسواری بر روی تپه های شنی موتور و ماشین سواری در کویر لذت ببرند. این اکو کمپ امکانات مناسبی برای اقامت و رفاه بازدیدکنندگان فراهم کرده است که شامل چادرهای دائمی برای اقامت رستوران برای صرف غذا سوئیت برای اقامت راحت تر و همچنین یک مزرعه ارگانیک می شود. متین آباد فرصتی برای تجربه زندگی در نزدیکی کویر با امکانات رفاهی مناسب را فراهم می کند.

کاروانسرای میرابوالمعالی

کاروانسرای میرابوالمعالی که به قلعه کوهاب نیز شهرت دارد یک بنای تاریخی ارزشمند از دوره صفوی است. این کاروانسرا در جاده قدیمی نطنز به کاشان و در نزدیکی باغ حرم واقع شده است. بنای آن مستطیل شکل و دارای چهار ایوان است که هر یک به یکی از بزرگان کاروان تعلق داشته و در زمان مسافرت در آن اقامت می گزیده اند.

این کاروانسرا در زمان شاه عباس اول و به دستور میر ابوالمعالی برزرودی نطنزی یکی از امرای مقرب و مجلس نویس شاه ساخته شده است. کاروانسرای میرابوالمعالی تا اوایل دوره پهلوی نیز مورد استفاده کاروانیان قرار می گرفته است. معماری بنا شامل حیاط مرکزی و اتاق های متعدد است و تزیینات آجری و کاشی کاری در آن به چشم می خورد. امروزه این کاروانسرا مرمت شده و به عنوان اقامتگاه بوم گردی نیز مورد استفاده قرار می گیرد و امکان تجربه اقامت در یک فضای تاریخی را فراهم می کند.

محله افوشته

محله افوشته که به عجایب ۹ گانه نطنز نیز معروف است در بخش جنوب شرقی شهر نطنز واقع شده و در میان انبوهی از درختان سرسبز و باغ های دل انگیز قرار گرفته است. این محله تاریخی با قدمتی کهن در گذشته یکی از مهم ترین و آبادترین محله های نطنز بوده است.

افوشته دارای ۹ اثر تاریخی ارزشمند است که شامل مسجد جامع حمام تاریخی خانقاه سید واقف خانه سورگاه شربت خانه آب انبار مقبره سید حسن واقف مقبره میر سید واقف و برج و بارو می شود. این آثار هر یک مربوط به دوره های مختلف تاریخی از سلجوقی تا قاجار هستند و معماری و هنر ایرانی را به نمایش می گذارند. حمام تاریخی افوشته با معماری صفوی و جزئیاتی مانند هشتی ورودی رخت کن شاه نشین و حوض های سنگی از جمله دیدنی های این محله است.

علاوه بر آثار تاریخی محله افوشته از جاذبه های طبیعی زیبایی نیز برخوردار است که شامل باغ های انار چشمه آب گرم و رودخانه می شود. طبیعت بکر و مراتع سرسبز این منطقه فرصت های مناسبی برای کوهنوردی و طبیعت گردی فراهم می کند. بازدید از محله افوشته و آثار تاریخی و طبیعی آن سفری به گذشته و تجربه ای دلنشین از زندگی در باغ شهرهای کویری است.

گنبد باز

گنبد باز بنایی تاریخی است که در بلندای کوه های نطنز قرار گرفته است. این بنا یک گنبد هشت ضلعی است که از خشت و گل ساخته شده است. گنبد باز در گذشته بخشی از شکارگاه پادشاهان صفوی بوده و توسط شاه عباس اول ساخته شده است. موقعیت مکانی این بنا بر فراز کوه چشم اندازی ۳۶۰ درجه از شهر نطنز دشت های اطراف و کوه های کرکس را به بازدیدکنندگان ارائه می دهد.

بنای گنبد باز از نظر معماری و موقعیت جغرافیایی حائز اهمیت است و یادگاری از دوران صفویه محسوب می شود. بازدید از این گنبد فرصتی برای تماشای معماری تاریخی و لذت بردن از چشم اندازهای کوهستانی و باغ های نطنز است. این مکان هم برای علاقه مندان به تاریخ و هم برای طبیعت گردان جذابیت دارد.

روستای هنجن

روستای هنجن روستایی ییلاقی و خوش آب وهوا در فاصله حدود ۲۰ کیلومتری شمال غرب نطنز و در میان کوهستان قرار دارد. این روستای سرسبز با طبیعت بکر خود هر سال گردشگران بسیاری را به سمت خود جذب می کند. خانه های روستای هنجن معماری زیبایی دارند و با مصالح بومی مانند سنگ گل و چوب ساخته شده اند.

دیدنی های روستای هنجن شامل کوه های لاوزه و برزقو کاخ و باغ عباس آباد پل و قلعه تاریخی هنجن رودخانه هنجن و رودخانه های چیمه و برز امامزاده سید داوود و بی بی زینب خاتون و چندین چشمه و قنات قدیمی است. مردم روستا به کشاورزی و دامداری مشغول هستند و محصولاتی مانند انار انجیر سیب خرمالو و گلابی از تولیدات آن هاست. پوشش سنتی مردم روستا نیز هنوز حفظ شده است.

روستای طامه

روستای طامه در فاصله حدود ۱۰ کیلومتری جنوب غربی نطنز در مسیر جاده کاشان به اصفهان و در شرق دامنه کوه کرکس واقع شده است. این روستا با آب و هوایی بسیار دلپذیر یکی از ییلاقات محبوب نطنز محسوب می شود و مقصدی عالی برای فرار از گرمای تابستان است. نام طامه در لغت به معنای محل تاریکی و ظلمت ذکر شده است.

دیدنی های روستای طامه شامل دو دره زیبا به نام های پاپول و پاکدار آبشار طامه با ارتفاع حدود ۲۳ متر چشمه دلاوون چشمه خواجه فاضل و چشمه لاگله است. بقعه امامزاده سید فاضل طامه که مربوط به دوره تیموری است نیز در این روستا قرار دارد. خانه های چوبی با سقف های گاه گلی از دیگر ویژگی های معماری روستا هستند. عکاسی پیاده روی در طبیعت شنا در چشمه ها و پیک نیک از فعالیت های محبوبی هستند که گردشگران در روستای طامه انجام می دهند.

جاذبه های مذهبی نطنز

شهرستان نطنز علاوه بر جاذبه های تاریخی و طبیعی بی نظیرش دارای مکان های مذهبی متعددی نیز هست که برای علاقه مندان به گردشگری مذهبی جذابیت دارند. این اماکن مقدس با قدمت دیرینه خود فضایی معنوی برای عبادت و زیارت فراهم می کنند و بخشی از تاریخ و فرهنگ این منطقه را بازتاب می دهند.

آستان مقدس امامزادگان یحیی و عیسی

در شهرستان نطنز بقاع متبرکه متعددی وجود دارد که مورد احترام مردم و زائران هستند. از جمله این اماکن می توان به آستان مقدس امامزاده آقا علی عباس و سید محمد (ع) اشاره کرد که در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری شمال غرب نطنز و در روستای بادرود واقع شده است. این بقعه آرامگاه دو تن از فرزندان بلافصل امام موسی کاظم (ع) است و بنای اولیه آن به دوره صفویه بازمی گردد.

این آستان شامل حرم گنبد زیبا ایوان صحن و رواق است و امکانات رفاهی مناسبی مانند زائرسرا فروشگاه و رستوران برای زائران فراهم شده است. همچنین آستان مقدس امامزاده عبدالله (ع) ملقب به شاهزاده عبدالله در منطقه باغستان شهر نطنز قرار دارد. نسب ایشان نیز به امام موسی کاظم (ع) می رسد و بنای آن با قدمت هزارساله نمونه ای از معماری دوره صفویه است. این بقعه نیز شامل گنبد فیروزه ای گلدسته ها صحن وسیع و رواق هاست و در میان باغ های سرسبز واقع شده که فضایی دلنشین برای زیارت و آرامش فراهم می کند.

راهنمای سفر به نطنز

سفر به نطنز این باغ شهر کویری تجربه ای دلنشین از ترکیب تاریخ طبیعت و فرهنگ است. برای برنامه ریزی بهتر سفر آگاهی از بهترین زمان بازدید و گزینه های اقامتی موجود می تواند بسیار مفید باشد. نطنز با موقعیت جغرافیایی خاص خود در هر فصلی زیبایی های متفاوتی برای ارائه دارد اما برخی فصل ها برای بازدید از جاذبه های آن ایده آل تر هستند.

بهترین فصل سفر به باغشهر کویری

نطنز به دلیل قرارگیری در دامنه کوه کرکس آب وهوای معتدل کوهپایه ای دارد. تابستان های آن گرم و خشک و زمستان های آن سرد و مرطوب است. بهار و پاییز به ویژه از اواسط فروردین تا اواخر اردیبهشت و از اواخر شهریور تا اواخر آبان بهترین زمان برای سفر به نطنز محسوب می شوند. در فصل بهار طبیعت منطقه بسیار سرسبز و دل انگیز است و هوای مطبوعی دارد. اردیبهشت ماه به خصوص برای شرکت در جشنواره سنتی گلاب گیری در نطنز و لذت بردن از عطر گل های محمدی ایده آل است. پاییز نیز با رنگ های زیبای طبیعت و هوای خنک برای بازدید از جاذبه های تاریخی و طبیعی بسیار مناسب است.

اقامتگاه ها و هتل های نطنز

نطنز برای اقامت مسافران گزینه های متنوعی را ارائه می دهد. از هتل های سنتی و مدرن در داخل شهر گرفته تا اقامتگاه های بوم گردی در روستاها و مناطق اطراف. اقامتگاه های سنتی مانند خانه تاریخی توسلیان و کاروانسرای میرابوالمعالی فرصتی برای تجربه زندگی در فضاهای تاریخی و معماری سنتی ایران را فراهم می کنند.

همچنین اکو کمپ هایی مانند متین آباد در نزدیکی کویر تجربه ای متفاوت از اقامت در طبیعت را به همراه تفریحات کویری ارائه می دهند. در روستاهای اطراف نطنز مانند ابیانه هنجن و طامه نیز اقامتگاه های بوم گردی وجود دارند که امکان آشنایی بیشتر با فرهنگ و زندگی روستایی را فراهم می کنند. بسته به سلیقه و بودجه می توان گزینه مناسبی برای اقامت در نطنز پیدا کرد.

نطنز کجاست؟

نطنز باغ شهری تاریخی در استان اصفهان در دامنه کوه کرکس و در فاصله حدود ۱۲۵ کیلومتری جنوب شهر اصفهان قرار دارد.

معروف ترین جای دیدنی نطنز کدام است؟

مجموعه تاریخی مسجد جامع و بقعه شیخ عبدالصمد نطنزی به همراه آتشکده ساسانی در نزدیکی آن از شناخته شده ترین و مهم ترین دیدنی های نطنز هستند.

کدام روستاها برای گردشگری در نطنز بهترین گزینه ها هستند؟

روستای ابیانه با خانه های پلکانی سرخ روستای ییلاقی هنجن و روستای خوش آب وهوای طامه از بهترین گزینه ها برای گردشگری روستایی در نطنز محسوب می شوند.

در منطقه گردشگری متین آباد چه تفریحاتی برای بازدیدکنندگان وجود دارد؟

در اکو کمپ متین آباد می توانید از تفریحاتی مانند شترسواری موتور و ماشین سواری بر روی رمل های کویر و همچنین امکانات اقامتی و رفاهی مجموعه بهره مند شوید.

مسیر دسترسی به کوه کرکس چگونه است؟

دسترسی به کوه کرکس از مسیرهای مختلفی امکان پذیر است که رایج ترین آن ها از طریق روستای طرق رود و کشه و مسیرهای دیگر از طامه بیدهند و بادرود هستند.

مسیر دسترسی به غار پریان چگونه است؟

غار پریان در نزدیکی روستای ابیانه قرار دارد و دسترسی به آن از طریق جاده نطنز به ابیانه و سپس جاده فرعی به روستای سُه امکان پذیر است؛ پیمایش غار نیازمند راهنما و تجهیزات است.

چگونه می توان به نطنز سفر کرد؟

برای سفر به نطنز می توانید از خودروی شخصی استفاده کنید یا با استفاده از اتوبوس و قطار به این شهر دسترسی پیدا کنید.

سوغاتی های نطنز چه هستند؟

از معروف ترین سوغاتی های نطنز می توان به گلاب و انواع عرقیات گیاهی سوهان شیرینی های سنتی و صنایع دستی اشاره کرد.

معروف ترین جشنواره نطنز چیست؟

معروف ترین جشنواره ای که در نطنز برگزار می شود جشنواره سنتی گلاب گیری است که معمولاً در ماه اردیبهشت هر سال انجام می گیرد.

چه غذاهایی در نطنز معروف هستند؟

در نطنز می توانید انواع کباب آش های محلی دیزی قلیه و کشک بادمجان را امتحان کنید که از غذاهای محبوب این منطقه هستند.