نمونه اظهارنامه مطالبه وجه سفته

هنگامی که سررسید سفته ای می رسد و وجه آن توسط صادرکننده پرداخت نمی گردد، نیاز به اقدامات قانونی برای مطالبه حق احساس می شود. در این موقعیت، ارسال اظهارنامه مطالبه وجه سفته یک گام حیاتی و رسمی به شمار می رود که طلبکار را در مسیر احقاق حق خود یاری می کند. این اظهارنامه، یک هشدار قانونی است که به بدهکار ابلاغ می شود و نه تنها فرصتی برای حل وفصل مسالمت آمیز فراهم می آورد، بلکه سندی معتبر برای پیگیری های قضایی بعدی محسوب می گردد.

در دنیای معاملات و کسب وکار، سفته به عنوان یکی از مهم ترین اسناد تجاری، نقش پررنگی در تضمین تعهدات مالی ایفا می کند. اما گاهی اوقات، با وجود اعتبار قانونی سفته، بدهکاران از پرداخت وجه آن در سررسید مقرر سر باز می زنند. در چنین شرایطی، آگاهی از ابزارهای حقوقی موجود برای مطالبه وجه سفته، اهمیت فراوانی پیدا می کند. اظهارنامه، یکی از نخستین و مؤثرترین این ابزارها است که در چارچوب قانون آیین دادرسی مدنی پیش بینی شده و به طلبکار این امکان را می دهد تا به شکلی رسمی و قانونی، بدهی خود را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی از مدیون مطالبه کند.

این نوشتار جامع با هدف راهنمایی گام به گام اشخاص حقیقی و حقوقی که درگیر چالش مطالبه وجه سفته هستند، تدوین شده است. در ادامه، به تفصیل به ماهیت و کاربرد اظهارنامه قضایی در مطالبه سفته پرداخته می شود، تفاوت های کلیدی آن با واخواست سفته مورد بررسی قرار می گیرد و ارکان یک سفته معتبر تشریح می گردد. همچنین، مراحل تکمیل اظهارنامه، نمونه های عملی و قابل ویرایش آن، و نکات حقوقی حیاتی که هر طلبکار سفته باید از آن ها آگاه باشد، به وضوح بیان خواهد شد تا با آگاهی کامل در مسیر احقاق حقوق خود قدم بردارید.

اظهارنامه قضایی چیست و چه کاربردی در مطالبه سفته دارد؟

اظهارنامه قضایی، ابزاری رسمی و قانونی است که به افراد این امکان را می دهد تا اظهارات خود را به صورت مکتوب و از طریق مرجع قضایی به شخص دیگری ابلاغ کنند. این ابزار در ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی مورد تأکید قرار گرفته و بیان می دارد: هر کس می تواند، قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه، از دیگری مطالبه نماید، مشروط بر اینکه موعد مطالبه رسیده باشد. به طور کلی، هر کس حق دارد، اظهاراتی را که راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به طور رسمی به وی برساند، ضمن اظهارنامه، به طرف ابلاغ نماید.

در زمینه مطالبه وجه سفته، اظهارنامه نقش کلیدی ایفا می کند. این ابزار به طلبکار اجازه می دهد تا به صورت رسمی و با ایجاد سندی معتبر، عدم پرداخت وجه سفته را به اطلاع صادرکننده برساند و به او مهلتی برای پرداخت بدهی بدهد. کاربردهای اصلی ارسال اظهارنامه برای سفته عبارتند از:

• اخطار رسمی: اظهارنامه به عنوان یک اخطار رسمی عمل می کند که به مدیون نشان می دهد طلبکار قصد جدی برای پیگیری حقوقی خود را دارد.
• ایجاد مدرک: ابلاغ رسمی اظهارنامه، سندی معتبر در پرونده قضایی آتی خواهد بود و اثبات می کند که طلبکار پیش از طرح دعوا، تلاش خود را برای مطالبه مسالمت آمیز انجام داده است.
• اثبات حسن نیت: ارسال اظهارنامه می تواند حسن نیت طلبکار را در تلاش برای حل اختلاف پیش از ورود به فرآیند پیچیده دادرسی نشان دهد.
• قطع مرور زمان: در برخی موارد حقوقی، ارسال اظهارنامه می تواند به عنوان عملی برای قطع مرور زمان محسوب شود و حقوق طلبکار را حفظ کند.

تفاوت اساسی اظهارنامه و واخواست سفته

در بررسی ابزارهای قانونی مطالبه وجه سفته، درک تمایز میان اظهارنامه و واخواست سفته از اهمیت بالایی برخوردار است. این دو مفهوم، با وجود شباهت هایی در هدف، کارکردها و آثار حقوقی متفاوتی دارند.

واخواست سفته چیست و چه تاثیری دارد؟

واخواست سفته، یک سند رسمی است که توسط اداره واخواست دادگستری یا دفاتر اسناد رسمی و در مهلت قانونی (ظرف ۱۰ روز از تاریخ سررسید) صادر می شود. هدف اصلی واخواست، اخطار رسمی و قانونی عدم پرداخت وجه سفته به صادرکننده و همچنین کلیه ظهرنویسان (ضامنین) است. واخواست، شرط لازم برای حفظ حق رجوع به ظهرنویسان و ضامنین سفته است. به عبارت دیگر، اگر سفته واخواست نشود، طلبکار تنها می تواند علیه صادرکننده سفته دعوا اقامه کند و حق مراجعه به ظهرنویسان و ضامنین را از دست می دهد. واخواست، یک تکلیف قانونی برای حفظ حقوق طلبکار در برابر اشخاص ثالث مسئول پرداخت سفته است.

چرا اظهارنامه جایگزین واخواست نیست، اما می تواند مکمل آن باشد؟

اظهارنامه، همان طور که پیش تر گفته شد، ابلاغ رسمی اظهارات یک شخص به دیگری است و مهلت قانونی خاصی ندارد. این ابزار، فقط یک اخطار به شخص مخاطب (معمولاً صادرکننده سفته) است و اثر حقوقی واخواست را در قبال ظهرنویسان ندارد. به عبارت دیگر، ارسال اظهارنامه به تنهایی، حقوق طلبکار را برای مراجعه به ظهرنویسان حفظ نمی کند.

با این حال، اظهارنامه می تواند مکمل واخواست باشد. فرض کنید شما سفته ای را واخواست کرده اید تا حقوق خود را در قبال ظهرنویسان حفظ کنید. سپس می توانید با ارسال یک اظهارنامه به صادرکننده سفته، به او مهلتی برای پرداخت بدهی بدهید و به صورت رسمی، او را از قصد خود برای پیگیری قانونی آگاه سازید. این کار می تواند پیش از طرح دعوا، یک گام بازدارنده و مؤثر باشد. بنابراین، اظهارنامه هرگز جایگزین واخواست نیست؛ واخواست یک تکلیف قانونی است که عدم انجام آن، آثار حقوقی خاصی دارد، در حالی که اظهارنامه یک ابزار اختیاری برای اخطار و مستندسازی است.

مروری بر سفته: ارکان و نکات مهم آن

سفته، یکی از مهم ترین اسناد تجاری است که در قانون تجارت ایران به رسمیت شناخته شده است. این سند، تعهدی کتبی و بدون قید و شرط از سوی صادرکننده (متعهد) است که بر اساس آن، متعهد می شود در تاریخ معین یا عندالمطالبه، مبلغ مشخصی را در وجه حامل یا شخص معین یا به حواله کرد او بپردازد. سفته نقش مهمی در تسهیل مبادلات مالی و اعتباری ایفا می کند.

ارکان اصلی یک سفته معتبر

برای اینکه سفته از اعتبار قانونی لازم برخوردار باشد و بتوان وجه آن را از طریق قانونی مطالبه کرد، باید شامل ارکان و شرایط خاصی باشد که در قانون تجارت قید شده اند. این ارکان عبارتند از:

1. مبلغ سفته: مبلغی که باید پرداخت شود، به صورت عددی و حروفی (مبلغ و حروف) و بدون ابهام.
2. تاریخ سررسید: تاریخی که وجه سفته باید پرداخت شود. این تاریخ می تواند مشخص (مثلاً ۲۵ مهر ۱۴۰۲) یا به صورت عندالمطالبه باشد.
3. نام گیرنده (ذینفع): نام و نام خانوادگی شخص یا شرکت که سفته در وجه او صادر شده است. اگر سفته در وجه حامل صادر شود، به معنای آن است که هر کس سفته را در دست داشته باشد، ذینفع محسوب می شود.
4. نام و نام خانوادگی صادرکننده (متعهد): مشخصات کامل شخصی که متعهد به پرداخت وجه سفته است.
5. امضاء صادرکننده: امضای متعهد در پایین سفته، که نشان دهنده قبول تعهد پرداخت است.
6. شماره خزانه داری کل: هر سفته دارای یک شماره منحصر به فرد خزانه داری کل است که اعتبار و اصالت آن را تضمین می کند.

نکات کلیدی در هنگام دریافت یا صدور سفته

توجه به نکات زیر در هنگام معامله با سفته، می تواند از بروز مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری کند و شرایط لازم سفته برای مطالبه را تضمین کند:

• تکمیل دقیق اطلاعات: اطمینان حاصل شود که تمامی ارکان سفته به صورت کامل، خوانا و بدون خط خوردگی تکمیل شده باشند.
• تاریخ: به تاریخ صدور و تاریخ سررسید دقت شود. سفته بدون تاریخ سررسید، سفته عندالمطالبه محسوب می شود.
• مبلغ: مطابقت مبلغ عددی و حروفی اهمیت دارد. در صورت اختلاف، مبلغ حروفی معتبر است.
• نام گیرنده: نام کامل و دقیق ذینفع درج شود.
• کپی گرفتن: پس از تکمیل سفته، یک کپی از آن برای بایگانی تهیه شود.
• محل نگهداری: سفته یک سند باارزش است و باید در مکانی امن نگهداری شود تا از گم شدن یا سوءاستفاده جلوگیری شود.

تفاوت سفته عندالمطالبه و سفته با تاریخ سررسید

سفته ها از نظر تاریخ پرداخت به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

• سفته با تاریخ سررسید: در این نوع سفته، تاریخ مشخصی برای پرداخت وجه آن قید می شود. طلبکار می تواند پس از رسیدن این تاریخ، وجه سفته را مطالبه کند. مهلت واخواست و اقدامات قانونی نیز از این تاریخ محاسبه می شود.
• سفته عندالمطالبه (بدون تاریخ سررسید): در این نوع سفته، تاریخ سررسید مشخصی درج نشده است. وجه این سفته ها هر زمان که طلبکار آن را مطالبه کند، قابل پرداخت است. مهلت واخواست این نوع سفته ها نیز از تاریخ مطالبه وجه توسط دارنده سفته آغاز می شود.

در هر دو حالت، باید توجه داشت که سفته سند لازم الاجرا محسوب نمی شود و برای وصول وجه آن، نیاز به طی فرآیند دادرسی و صدور حکم قضایی است، مگر اینکه از طریق واخواست و سپس اجرای احکام دادگستری اقدام شود.

راهنمای گام به گام تکمیل اظهارنامه مطالبه وجه سفته

تکمیل اظهارنامه مطالبه وجه سفته نیازمند دقت و رعایت اصول حقوقی است. هر بخش از این سند باید با اطلاعات صحیح و کامل پر شود تا از اعتبار لازم برخوردار گردد و در مسیر قانونی به درستی عمل کند. در ادامه، مراحل و جزئیات هر بخش از اظهارنامه به صورت گام به گام تشریح می شود تا به شما در نحوه نوشتن اظهارنامه مطالبه سفته یاری رساند.

سربرگ اظهارنامه

در بالای فرم اظهارنامه، عباراتی مانند بسمه تعالی و اظهارنامه درج می شود. این بخش نشان دهنده ماهیت رسمی و قضایی سند است.

مشخصات اظهارکننده (طلبکار)

این قسمت برای درج اطلاعات کامل شخصی است که وجه سفته را مطالبه می کند. دقت در وارد کردن این اطلاعات برای شناسایی دقیق طلبکار و صحت فرآیند ابلاغ حیاتی است:

• نام و نام خانوادگی: نام کامل طلبکار.
• نام پدر: جهت شناسایی دقیق تر.
• شماره ملی: کد ملی ده رقمی طلبکار.
• شغل: شغل فعلی طلبکار.
• آدرس دقیق: آدرس پستی کامل و دقیق محل اقامت یا محل کار طلبکار. اهمیت دارد که آدرس قابل ابلاغ باشد.
• کد پستی: کد پستی ده رقمی (در صورت امکان).
• شماره تماس: شماره تلفن همراه یا ثابت برای ارتباطات احتمالی.

مشخصات مخاطب (بدهکار)

درج اطلاعات دقیق بدهکار، از مهم ترین بخش های اظهارنامه است؛ زیرا ابلاغ صحیح اظهارنامه به آدرس وی بستگی دارد. در صورت عدم ابلاغ صحیح، فرآیند مطالبه با مشکل مواجه خواهد شد:

• نام و نام خانوادگی: نام کامل صادرکننده سفته.
• نام پدر: جهت شناسایی دقیق تر.
• شماره ملی: کد ملی ده رقمی (در صورت اطلاع).
• شغل: شغل فعلی بدهکار (در صورت اطلاع).
• آدرس دقیق: آدرس پستی کامل و دقیق محل اقامت یا محل کار بدهکار. این بخش بسیار مهم است و باید تا حد امکان صحیح و به روز باشد.
• کد پستی: کد پستی ده رقمی (در صورت امکان).
• شماره تماس: شماره تلفن همراه یا ثابت (در صورت اطلاع).

موضوع اظهارنامه

این بخش باید به وضوح هدف از ارسال اظهارنامه را بیان کند. عبارتی مانند مطالبه وجه یک فقره/چند فقره سفته به شماره/شماره های خزانه داری کل… برای این منظور مناسب است. این عنوان، به مخاطب و مراجع قضایی کمک می کند تا بلافاصله از محتوای اصلی اظهارنامه آگاه شوند.

شرح خلاصه اظهارات (متن اصلی اظهارنامه)

این بخش، قلب اظهارنامه است و باید جامع، دقیق و مستند باشد. در این قسمت، جزئیات مربوط به سفته و مطالبه آن ذکر می شود:

1. اشاره به ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی: با این کار، مبنای قانونی ارسال اظهارنامه مشخص می شود.
2. بیان مشخصات کامل سفته یا سفته ها: هر سفته باید با جزئیات کامل شامل شماره خزانه داری کل، سریال، مبلغ به عدد و حروف، تاریخ صدور، تاریخ سررسید و نام صادرکننده آن ذکر شود. (مدارک لازم برای مطالبه سفته عمدتاً همین سفته اصلی است).
3. تأکید بر سررسید شدن سفته ها و عدم پرداخت وجه آن: به وضوح بیان شود که تاریخ پرداخت سفته فرا رسیده و با وجود این، وجه آن پرداخت نشده است.
4. اشاره به پیگیری های قبلی (شفاهی یا کتبی) در صورت وجود: اگر پیش از ارسال اظهارنامه، تلاش هایی برای دریافت وجه سفته انجام شده، می توان به آن اشاره کرد تا حسن نیت و تلاش های قبلی طلبکار مستند شود.
5. تعیین مهلت معقول و مشخص برای پرداخت: ضروری است که یک مهلت منطقی و دقیق (مثلاً ۴۸ ساعت، یک هفته، یا ۱۰ روز کاری) از تاریخ ابلاغ اظهارنامه برای پرداخت وجه سفته تعیین شود.
6. اخطار صریح به اقدامات قانونی بعدی: باید به وضوح به مخاطب اظهارنامه هشدار داده شود که در صورت عدم پرداخت وجه سفته در مهلت مقرر، طلبکار مجبور به انجام اقدامات قانونی بعدی خواهد شد. این اقدامات می تواند شامل طرح دعوای حقوقی در مراجع قضایی، مطالبه خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید سفته (بر اساس شاخص بانک مرکزی) و کلیه هزینه های دادرسی و اجرایی مربوطه باشد.

ضمائم اظهارنامه

در این بخش، فهرستی از مدارکی که به همراه اظهارنامه تقدیم می شود، ذکر می گردد. این مدارک، برای اثبات ادعای طلبکار ضروری هستند:

• کپی مصدق سفته یا سفته ها: ارائه کپی برابر اصل سفته ها به عنوان سند اصلی طلب.
• کپی کارت ملی اظهارکننده: برای احراز هویت طلبکار.
• (سایر مدارک مرتبط در صورت لزوم): هر سند دیگری که می تواند به اثبات حقانیت طلبکار کمک کند، مانند کپی قرارداد اصلی که سفته بابت آن صادر شده یا مستندات پیگیری های قبلی.

تکمیل دقیق این بخش ها به شما کمک می کند تا یک اظهارنامه مطالبه وجه سفته قوی و مؤثر تنظیم کنید که پایه ای محکم برای پیگیری حقوقی مطالبات شما باشد.

نمونه متن کامل اظهارنامه مطالبه وجه سفته

در این بخش، سه نمونه کاربردی از متن اظهارنامه مطالبه وجه سفته ارائه می شود. این نمونه ها شامل مطالبه یک فقره سفته، چندین فقره سفته و سفته همراه با خسارت تأخیر تأدیه هستند که می توانید با پر کردن فیلدهای مشخص، آن ها را برای شرایط خود تنظیم کنید. این نمونه ها به عنوان راهنما عمل می کنند و توصیه می شود در صورت نیاز به مشاوره حقوقی سفته، با وکیل یا کارشناس حقوقی مشورت نمایید.

نمونه ۱: اظهارنامه مطالبه یک فقره سفته

باسمه تعالی
اظهارنامه

اظهارکننده: [نام و نام خانوادگی اظهارکننده]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره ملی]، شغل [شغل اظهارکننده]، نشانی: [آدرس کامل و دقیق اظهارکننده]، شماره تماس: [شماره تماس اظهارکننده]

مخاطب: [نام و نام خانوادگی مخاطب]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره ملی (در صورت اطلاع)]، شغل [شغل مخاطب (در صورت اطلاع)]، نشانی: [آدرس کامل و دقیق مخاطب]، شماره تماس: [شماره تماس مخاطب (در صورت اطلاع)]

موضوع اظهارنامه: مطالبه وجه یک فقره سفته به شماره خزانه داری کل [شماره خزانه داری کل سفته]

شرح خلاصه اظهارات:

مخاطب محترم، به استناد ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، اینجانب [نام و نام خانوادگی اظهارکننده] به موجب این اظهارنامه، مراتب ذیل را رسماً به جنابعالی اظهار می نمایم:

جنابعالی در تاریخ [تاریخ صدور سفته] یک فقره سفته به شماره خزانه داری کل [شماره خزانه داری کل سفته] و شماره سریال [شماره سریال سفته] به مبلغ [مبلغ سفته به عدد] ریال (معادل [مبلغ سفته به حروف] ریال) در وجه اینجانب صادر نموده اید که تاریخ سررسید آن [تاریخ سررسید سفته] بوده است.

با کمال تأسف، علی رغم انقضای تاریخ سررسید سفته فوق الذکر و مراجعات/پیگیری های مکرر [اختیاری: شفاهی/کتبی] اینجانب، تاکنون از پرداخت وجه آن خودداری نموده اید. لذا با ابلاغ این اظهارنامه، به جنابعالی اخطار می گردد که ظرف مهلت [مثلاً ۵ روز کاری] از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به پرداخت کامل وجه سفته مذکور به مبلغ [مبلغ سفته به عدد] ریال اقدام نمایید.

بدیهی است در صورت عدم پرداخت وجه سفته در مهلت مقرر، اینجانب بر اساس مقررات و قوانین جاری کشور، از طریق مراجع قضایی صلاحیت دار، نسبت به طرح دعوای حقوقی و مطالبه اصل وجه سفته، کلیه خسارات تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید سفته بر اساس شاخص بانک مرکزی تا زمان پرداخت کامل بدهی، و همچنین تمامی هزینه های دادرسی و اجرایی قانونی اقدام خواهم نمود. مسئولیت و تبعات ناشی از عدم پرداخت در مهلت مقرر به عهده جنابعالی خواهد بود.

با احترام،
[نام و نام خانوادگی اظهارکننده]
[امضاء]

نمونه ۲: اظهارنامه مطالبه چندین فقره سفته

باسمه تعالی
اظهارنامه

اظهارکننده: [نام و نام خانوادگی اظهارکننده]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره ملی]، شغل [شغل اظهارکننده]، نشانی: [آدرس کامل و دقیق اظهارکننده]، شماره تماس: [شماره تماس اظهارکننده]

مخاطب: [نام و نام خانوادگی مخاطب]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره ملی (در صورت اطلاع)]، شغل [شغل مخاطب (در صورت اطلاع)]، نشانی: [آدرس کامل و دقیق مخاطب]، شماره تماس: [شماره تماس مخاطب (در صورت اطلاع)]

موضوع اظهارنامه: مطالبه وجه چندین فقره سفته

شرح خلاصه اظهارات:

مخاطب محترم، به استناد ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، اینجانب [نام و نام خانوادگی اظهارکننده] به موجب این اظهارنامه، مراتب ذیل را رسماً به جنابعالی اظهار می نمایم:

جنابعالی به موجب چندین فقره سفته که مشخصات آن ها به شرح جدول ذیل است، مجموعاً مبلغ [مجموع مبالغ سفته ها به عدد] ریال (معادل [مجموع مبالغ سفته ها به حروف] ریال) در وجه اینجانب صادر نموده اید که تاریخ سررسید تمامی آن ها فرا رسیده است:

ردیف	شماره خزانه داری کل	سریال سفته	مبلغ سفته (ریال)	تاریخ سررسید
۱	[شماره خزانه داری سفته ۱]	[سریال سفته ۱]	[مبلغ سفته ۱]	[تاریخ سررسید سفته ۱]
۲	[شماره خزانه داری سفته ۲]	[سریال سفته ۲]	[مبلغ سفته ۲]	[تاریخ سررسید سفته ۲]
۳	[شماره خزانه داری سفته ۳]	[سریال سفته ۳]	[مبلغ سفته ۳]	[تاریخ سررسید سفته ۳]

با کمال تأسف، علی رغم انقضای تاریخ سررسید تمامی سفته های فوق الذکر و مراجعات/پیگیری های مکرر [اختیاری: شفاهی/کتبی] اینجانب، تاکنون از پرداخت مجموع وجه آن ها به مبلغ [مجموع مبالغ سفته ها به عدد] ریال خودداری نموده اید. لذا با ابلاغ این اظهارنامه، به جنابعالی اخطار می گردد که ظرف مهلت [مثلاً ۷ روز کاری] از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به پرداخت کامل مجموع وجه سفته های مذکور اقدام نمایید.

بدیهی است در صورت عدم پرداخت وجوه سفته ها در مهلت مقرر، اینجانب بر اساس مقررات و قوانین جاری کشور، از طریق مراجع قضایی صلاحیت دار، نسبت به طرح دعوای حقوقی و مطالبه اصل وجوه سفته ها، کلیه خسارات تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید هر سفته بر اساس شاخص بانک مرکزی تا زمان پرداخت کامل بدهی، و همچنین تمامی هزینه های دادرسی و اجرایی قانونی اقدام خواهم نمود. مسئولیت و تبعات ناشی از عدم پرداخت در مهلت مقرر به عهده جنابعالی خواهد بود.

با احترام،
[نام و نام خانوادگی اظهارکننده]
[امضاء]

نمونه ۳: اظهارنامه مطالبه وجه سفته و خسارت تأخیر تأدیه

باسمه تعالی
اظهارنامه

اظهارکننده: [نام و نام خانوادگی اظهارکننده]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره ملی]، شغل [شغل اظهارکننده]، نشانی: [آدرس کامل و دقیق اظهارکننده]، شماره تماس: [شماره تماس اظهارکننده]

مخاطب: [نام و نام خانوادگی مخاطب]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره ملی (در صورت اطلاع)]، شغل [شغل مخاطب (در صورت اطلاع)]، نشانی: [آدرس کامل و دقیق مخاطب]، شماره تماس: [شماره تماس مخاطب (در صورت اطلاع)]

موضوع اظهارنامه: مطالبه وجه سفته و خسارت تأخیر تأدیه

شرح خلاصه اظهارات:

مخاطب محترم، به استناد ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، اینجانب [نام و نام خانوادگی اظهارکننده] به موجب این اظهارنامه، مراتب ذیل را رسماً به جنابعالی اظهار می نمایم:

جنابعالی در تاریخ [تاریخ صدور سفته] یک فقره سفته به شماره خزانه داری کل [شماره خزانه داری کل سفته] و شماره سریال [شماره سریال سفته] به مبلغ [مبلغ سفته به عدد] ریال (معادل [مبلغ سفته به حروف] ریال) در وجه اینجانب صادر نموده اید که تاریخ سررسید آن [تاریخ سررسید سفته] بوده است.

با کمال تأسف، علی رغم انقضای تاریخ سررسید سفته فوق الذکر در [تاریخ سررسید سفته] و گذشت [تعداد روز/ماه/سال] از آن تاریخ، و نیز مراجعات/پیگیری های مکرر [اختیاری: شفاهی/کتبی] اینجانب، تاکنون از پرداخت وجه آن خودداری نموده اید. این عدم پرداخت به موقع، علاوه بر اصل بدهی، موجب ورود خسارت تأخیر تأدیه به اینجانب شده است.

لذا با ابلاغ این اظهارنامه، به جنابعالی اخطار می گردد که ظرف مهلت [مثلاً ۱۰ روز کاری] از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به پرداخت کامل اصل وجه سفته به مبلغ [مبلغ سفته به عدد] ریال به همراه کلیه خسارات تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید سفته] تا زمان پرداخت کامل بدهی (بر اساس نرخ شاخص تورم اعلامی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران)، اقدام نمایید.

مطالبه خسارت تأخیر تأدیه، حقی قانونی است که با توجه به عدم پرداخت وجه سفته در سررسید، به دارنده سفته تعلق می گیرد و بر اساس شاخص بانک مرکزی محاسبه می گردد.

بدیهی است در صورت عدم پرداخت وجوه سفته ها و خسارات متعلقه در مهلت مقرر، اینجانب بر اساس مقررات و قوانین جاری کشور، از طریق مراجع قضایی صلاحیت دار، نسبت به طرح دعوای حقوقی و مطالبه اصل وجه سفته، کلیه خسارات تأخیر تأدیه و همچنین تمامی هزینه های دادرسی و اجرایی قانونی اقدام خواهم نمود. مسئولیت و تبعات ناشی از عدم پرداخت در مهلت مقرر به عهده جنابعالی خواهد بود.

با احترام،
[نام و نام خانوادگی اظهارکننده]
[امضاء]

مراحل ارسال اظهارنامه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

ارسال اظهارنامه قضایی در عصر حاضر، عمدتاً از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی صورت می گیرد که فرآیند را رسمی، مستند و قابل پیگیری می سازد. این روش، جایگزین ارسال پستی سنتی شده و به سهولت و سرعت کار می افزاید. برای ثبت و ارسال اظهارنامه مطالبه وجه سفته، مراحل زیر باید طی شود:

1. مراجعه حضوری یا آنلاین:
   • مراجعه حضوری: فرد می تواند با در دست داشتن مدارک لازم، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در سراسر کشور مراجعه کند. کارشناسان دفتر، در تکمیل و ثبت اظهارنامه راهنمایی های لازم را ارائه می دهند.
   • ثبت آنلاین (در صورت وجود حساب کاربری ثنا): در صورتی که فرد دارای حساب کاربری در سامانه ثنا باشد و قابلیت ثبت اظهارنامه آنلاین فراهم شده باشد، می تواند به صورت اینترنتی نیز اقدام کند. اما غالباً برای اظهارنامه های حقوقی پیچیده، مراجعه حضوری توصیه می شود.
2. مدارک مورد نیاز برای ثبت اظهارنامه در دفاتر قضایی:
   • اصل و کپی کارت ملی اظهارکننده.
   • اصل و کپی سفته یا سفته هایی که وجه آن ها مطالبه می شود (این کپی ها برای الصاق به اظهارنامه و بایگانی دفتر خدمات قضایی است).
   • اطلاعات کامل و دقیق هویتی و آدرس اظهارکننده و مخاطب اظهارنامه.
   • متن آماده شده اظهارنامه (که باید از قبل با دقت تدوین شده باشد).
   • (در صورت وجود وکیل، وکالت نامه و مدارک شناسایی وکیل نیز لازم است).
3. هزینه های مربوطه:

   ثبت اظهارنامه مستلزم پرداخت هزینه های دادرسی است که بر اساس تعرفه های مصوب قوه قضائیه دریافت می شود. این هزینه ها شامل هزینه ثبت اظهارنامه و ابلاغ آن به مخاطب است که در زمان مراجعه به دفتر خدمات قضایی پرداخت می گردد.

4. پیگیری وضعیت ابلاغ و اهمیت آن:

   پس از ثبت اظهارنامه، یک کد رهگیری به اظهارکننده داده می شود. از طریق این کد و سامانه ثنا، می توان وضعیت ابلاغ اظهارنامه را پیگیری کرد. اهمیت ابلاغ صحیح و قانونی اظهارنامه بسیار زیاد است، زیرا آثار حقوقی اظهارنامه از تاریخ ابلاغ صحیح آن به مخاطب آغاز می شود. اطمینان از اینکه اظهارنامه به دست مخاطب رسیده یا از طریق قانونی ابلاغ شده، برای ادامه فرآیند حقوقی ضروری است.

5. مزایای ارسال از طریق دفاتر خدمات قضایی:

   ارسال اظهارنامه از طریق این دفاتر، رسمیت و اعتبار قانونی به آن می بخشد و اطمینان می دهد که فرآیند ابلاغ به صورت کاملاً رسمی و تحت نظارت قوه قضائیه انجام شده است. همچنین، سوابق اظهارنامه به صورت الکترونیکی ثبت و نگهداری می شود که در مراجعات و پیگیری های بعدی قابل دسترسی است.

انجام صحیح این مراحل، اطمینان از صحت و اعتبار اظهارنامه ارسالی را به همراه خواهد داشت و راه را برای پیگیری های بعدی هموار می سازد.

نکات حقوقی بسیار مهم در مطالبه وجه سفته با اظهارنامه

ورود به دنیای حقوقی مطالبه وجه سفته می تواند با پیچیدگی هایی همراه باشد که آگاهی از نکات کلیدی، مسیر را هموارتر می سازد. در این بخش، به مهم ترین نکات حقوقی که هنگام مطالبه وجه سفته از طریق اظهارنامه باید در نظر داشت، پرداخته می شود.

مهلت قانونی اقدام برای سفته

مهلت های قانونی در مورد سفته بسیار حائز اهمیت است. قانون تجارت برای مطالبه وجه سفته و حفظ حقوق دارنده آن، مهلت هایی را تعیین کرده است:

1. مهلت واخواست: برای اینکه دارنده سفته بتواند علاوه بر صادرکننده، علیه ظهرنویسان (کسانی که سفته را پشت نویسی کرده اند) نیز اقامه دعوا کند، باید سفته را ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ سررسید واخواست نماید. عدم واخواست در این مهلت، حق مراجعه به ظهرنویسان را ساقط می کند.
2. مهلت طرح دعوا: پس از واخواست، دارنده سفته مهلت دارد که ظرف یک سال از تاریخ واخواست، علیه ظهرنویسان اقامه دعوا کند. در غیر این صورت، حق مراجعه به ظهرنویسان ساقط می شود. اما دعوا علیه صادرکننده سفته، تا زمانی که سند معتبر باشد و مرور زمان آن سپری نشده باشد، همواره قابل طرح است.

اثر مرور زمان در سفته

مطابق قانون تجارت، دعوای مطالبه وجه سفته، پس از گذشت ۵ سال از تاریخ واخواست یا تاریخ انقضای مهلت واخواست، مشمول مرور زمان می شود و قابل استماع در دادگاه نخواهد بود. البته این مرور زمان تنها در مورد دعاوی تجاری مطرح است و دعوای مدنی (مطالبه طلب) همواره قابل طرح است، اما بدون امتیازات اسناد تجاری. ارسال اظهارنامه قضایی می تواند در برخی موارد به عنوان عملی برای قطع مرور زمان تلقی شود و از سپری شدن این مهلت ها جلوگیری کند.

مطالبه خسارت تأخیر تأدیه سفته

مطالبه خسارت تأخیر تأدیه سفته، یکی از حقوق قانونی دارنده سفته است که در صورت عدم پرداخت وجه آن در سررسید، به وجود می آید. شرایط مطالبه و مبنای قانونی آن عبارتند از:

• شرایط مطالبه:
  • سررسید سفته فرا رسیده باشد.
  • صادرکننده از پرداخت وجه آن خودداری کرده باشد.
  • طلبکار وجه سفته را مطالبه کرده باشد (مثلاً از طریق اظهارنامه یا دادخواست).
• مبنای قانونی: مبنای قانونی مطالبه خسارت تأخیر تأدیه، ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی است که مقرر می دارد: در دعاوی که موضوع آن دین و از نوع وجه رایج ایران باشد و با مطالبه داین و تمکن مدیون، مدیون امتناع از پرداخت نموده، در صورت تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه از زمان سررسید تا هنگام ادای دین، دادگاه با رعایت تناسب تغییر شاخص سالانه که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد، خسارت تأخیر تأدیه را محاسبه و مورد حکم قرار خواهد داد.
• از چه تاریخی می توان خسارت تأخیر تأدیه را مطالبه کرد؟ خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید سفته تا زمان پرداخت کامل وجه آن محاسبه و مطالبه می گردد، البته به شرط آنکه دارنده سفته (طلبکار) دین خود را مطالبه کرده باشد و مدیون (بدهکار) نیز متمکن (توانایی پرداخت) بوده باشد.

سفته سفید امضا

سفته سفید امضا سفته ای است که فقط امضای صادرکننده را دارد و سایر مندرجات آن مانند مبلغ، تاریخ سررسید و نام ذینفع تکمیل نشده است. در حقوق ایران، سفته سفید امضا معتبر است، اما باید با حسن نیت و مطابق توافقات صورت گرفته تکمیل شود. اگر دارنده سفته آن را برخلاف توافق تکمیل کند، صادرکننده می تواند ادعای جعل یا سوءاستفاده از سفید امضا را مطرح کند. مطالبه وجه سفته سفید امضا نیازمند اثبات توافقات اولیه است.

سفته تضمینی

سفته تضمینی سفته ای است که برای تضمین انجام یک تعهد (نه پرداخت یک بدهی نقدی مشخص) صادر می شود، مثلاً تضمین حسن انجام کار یا تضمین تخلیه ملک. برای مطالبه وجه سفته تضمینی، ابتدا باید اثبات شود که تعهد اصلی (که سفته بابت آن صادر شده) نقض شده و صادرکننده سفته از انجام آن تعهد تخلف کرده است. صرف عدم پرداخت وجه، کافی نیست و اثبات عدم انجام تعهد، ضروری است.

مطالبه سفته های تضمینی پیچیدگی های خاص خود را دارد و قبل از هر اقدامی، لازم است عدم انجام تعهد توسط متعهد به طور کامل اثبات گردد.

آیا ارسال اظهارنامه برای مطالبه سفته الزامی است؟

خیر، ارسال اظهارنامه برای مطالبه وجه سفته الزامی نیست و دارنده سفته می تواند مستقیماً با تقدیم دادخواست، وجه سفته را از طریق دادگاه مطالبه کند. با این حال، ارسال اظهارنامه قویاً توصیه می شود، زیرا:

• به عنوان یک اخطار رسمی عمل می کند و ممکن است بدهکار را به پرداخت بدهی بدون نیاز به دعوا ترغیب کند.
• مدرکی دال بر مطالبه وجه و اطلاع رسانی رسمی به بدهکار ایجاد می کند که در فرآیند دادرسی مفید است.
• در برخی موارد به عنوان دلیلی برای اثبات عدم تمکن یا عدم پرداخت مدیون قابل ارائه است.

سفته و اداره ثبت: چرا سفته از طریق اداره ثبت قابل اجرا نیست؟

برخلاف چک که در صورت عدم پرداخت و اخذ گواهی عدم پرداخت، قابلیت صدور اجراییه از طریق اداره ثبت اسناد و املاک را دارد، سفته از طریق اداره ثبت قابل اجرا نیست. دلیل این امر، تفاوت ماهیت حقوقی سفته با اسناد رسمی و چک است. سفته یک سند تجاری عادی محسوب می شود و برای مطالبه وجه آن، باید فرآیند دادرسی در محاکم دادگستری طی شود و پس از صدور حکم قطعی، از طریق اجرای احکام دادگستری پیگیری شود. این تفاوت، فرآیند مطالبه سفته را نسبت به چک کمی زمان برتر می کند.

عواقب عدم پرداخت سفته

عدم پرداخت سفته در سررسید مقرر، می تواند عواقب حقوقی جدی برای صادرکننده داشته باشد. این عواقب شامل موارد زیر است:

• طرح دعوای حقوقی: دارنده سفته می تواند با مراجعه به دادگاه، دعوای مطالبه وجه سفته را اقامه کند.
• مطالبه خسارت تأخیر تأدیه: همان طور که پیش تر توضیح داده شد، صادرکننده ملزم به پرداخت خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید سفته تا زمان پرداخت است.
• هزینه های دادرسی: کلیه هزینه های دادرسی، از جمله هزینه تمبر دادخواست، هزینه کارشناسی (در صورت لزوم) و حق الوکاله وکیل (در صورت مطالبه)، بر عهده صادرکننده سفته خواهد بود.
• توقیف اموال: در صورت صدور حکم قطعی و عدم پرداخت وجه سفته توسط صادرکننده، طلبکار می تواند نسبت به توقیف اموال وی (منقول و غیرمنقول) اقدام نماید.

از این رو، آگاهی از این نکات حقوقی، به هر دو طرف معامله (صادرکننده و دارنده سفته) کمک می کند تا با دیدی بازتر، نسبت به تعهدات خود عمل کرده و از بروز مشکلات قانونی جلوگیری کنند. در موارد پیچیده یا ابهامات حقوقی، مشاوره حقوقی تخصصی سفته، بهترین راهکار برای حفظ حقوق طرفین است.

نتیجه گیری

همان طور که مشاهده شد، اظهارنامه مطالبه وجه سفته، ابزاری قدرتمند و حیاتی در فرآیند حقوقی وصول مطالبات ناشی از سفته به شمار می رود. این سند، نه تنها یک اخطار رسمی به بدهکار است، بلکه مستندی قوی برای اثبات حسن نیت طلبکار و شروع رسمی فرآیند مطالبه وجه پیش از طرح دعوا در مراجع قضایی است. در طول این نوشتار، جنبه های مختلف اظهارنامه، از تعریف و کاربرد آن گرفته تا تفاوت های کلیدی با واخواست سفته، ارکان یک سفته معتبر و راهنمای گام به گام تکمیل اظهارنامه، مورد بررسی قرار گرفت.

آشنایی با نکات حقوقی مهمی چون مهلت های قانونی، اثر مرور زمان، نحوه مطالبه خسارت تأخیر تأدیه و وضعیت سفته های سفید امضا و تضمینی، چراغ راهی است برای هر فردی که با سفته سروکار دارد. این آگاهی ها به شما امکان می دهد تا با اعتمادبه نفس و دقت، مسیر قانونی مطالبه حقوق خود را طی کنید و از پیچیدگی های احتمالی آن عبور نمایید. به خاطر داشته باشید که اقدام به موقع، تکمیل دقیق اسناد و در صورت لزوم، بهره گیری از مشاوره حقوقی تخصصی، کلید موفقیت در احقاق حقوق شماست. امید است این راهنمای جامع، ابهامات شما را برطرف کرده و مسیری روشن برای مطالبه وجه سفته ترسیم کرده باشد. برای دستیابی به اطلاعات بیشتر در زمینه اسناد تجاری و فرآیندهای حقوقی، مطالعه سایر مقالات مرتبط در این سایت را توصیه می کنیم.

دانلود فرم های اظهارنامه مطالبه وجه سفته (Word و PDF)

برای سهولت استفاده و کمک به شما در تکمیل اظهارنامه مطالبه وجه سفته، نمونه های آماده و قابل ویرایش در فرمت های Word و PDF در بخش دانلود وب سایت در دسترس قرار گرفته است. می توانید با مراجعه به لینک های مربوطه، این فرم ها را دریافت کرده و با اطلاعات خود تکمیل نمایید. این فایل ها شامل نمونه های اظهارنامه مطالبه یک فقره سفته، چندین فقره سفته، و مطالبه سفته همراه با خسارت تأخیر تأدیه هستند که می توانید بسته به نیاز خود از آن ها بهره مند شوید.