هجده سال طول کشید با خودم کنار بیایم/ معلول نه؛ بگویید «توانمند»!
آفتاب نیوز :
دریا؛ نام هنری اش را از روی وسعت دلش انتخاب کرده است. هم شهری امام رضاست و دو سالی می شود که امواج زندگی او را تک و تنها به تهران کشانده. خودش می گوید: «برای کار و دانشگاه و اینکه بتوانم مستقل زندگی کنم به تهران آمدم.»
نام و نام خانوادگی اش در شناسنامه «معصومه فرخنده خواه» است و متولد 1372. تقریباً 30 ساله می شود، اما ظاهر و باطنش او را بسیار جوان تر نشان می دهد. دلباخته هنر است و البته نقاش؛ اما یک چیز دریا را از بقیه نقاشان متمایز کرده؛ او یک «توانمند» است.
کلمه «معلول» را نه تنها برای خود بلکه برای همه کسانی که از نظر جسمی شرایطی همانند خودش دارند استفاده نمی کند و به دیگران هم اجازه نمی دهد این واژه را به کار ببرند. به گفته خودش با خیلی ها کلنجار رفته تا از تکرار این واژه دست بردارند. می گوید: «معلول از علیل می آید و این یعنی ناتوان، اما هرکس این شرایط را داشته باشد ناتوان نیست! کسی که بتواند پیشرفت کند، علایق خود را دنبال کند ناتوان نیست. کسی که زندگی روزمره اش را مستقل بگذراند ناتوان نیست! خیلی از دوستان من شاید از آدم هایی که از نظر جسمی محدودیتی ندارند هم توانمندتر باشند؛ خود من کسی هستم که مثل یک فرد عادی زندگی می کنم، خرید می روم، آشپزی می کنم، کار خانه ام را انجام می دهم و…»
شرایط جسمی دریا مادرزادی است؛ او در یک خانواده شلوغ 7 نفره، با دو خواهر و دو برادر زندگی کرده و از دو سه سال پیش از مشهد به تهران نقل مکان کرده است. همزمان با نقاشی و دست و پنجه نرم کردن با چالش های مختلفی که زندگی در مسیرش می گذارد، در رشته نیز درس می خواند و این دومین مدرک کارشناسی است که می گیرد.
آغاز دریا
طول کشیده تا با خودش و شرایطش کنار بیاید. از ابتدا دریا نبوده و 18 سالی زمان برده تا خودش را بپذیرد و علایقش را بشناسد: «باورتان نمی شود؛ حتی سمت قرص های آرام بخش هم رفتم و روزی بیش از 10 قرص می خوردم. می خواستم فقط بخوابم و چیزی از دنیا نفهمم.»
زیر سنگینی نگاه اطرافیان، موج های دریا می شکند و فرصت قدرت نمایی پیدا نمی کند، تا اینکه بالاخره موفق می شود خودش را همان طور که هست بپذیرد، دوست داشته باشد و به سمت مشکلاتش هجوم ببرد: «تغییر سخت است. پیشرفت سخت است. گاهی لازم است هزینه های سنگینی بابت شان بپردازی! من حتی دوره ای نسبت به خانواده ام سرد شدم و تصمیم گرفتم از آن ها دور شوم، تا این طور بتوانم خودم را پیدا کنم، تا بتوانم پیشرفت کنم و به جایی برسم که همان کسانی که نگاه تحقیرآمیزی به من داشتند، در تنهایی خودشان به من و موفقیت هایم افتخار کنند».
تا سوم راهنمایی در مدرسه استثنایی تحصیل می کرده، اما از شروع دوران دبیرستان به مدارس عادی می رود. روزهای دبیرستان آن هم در شرایطی که دریا هنوز دریا نشده بود، بر خلاف انتظار چندان برایش تلخ نبوده. او به قدری خوش اقبال بوده که بهترین دوستانش را از دوره دبیرستان پیدا کرده و حتی هنوز هم گاهی با آنها در ارتباط است: «در مدرسه اوایل، مدرسه عادی برایم سخت بود و نگاه ها و صحبت هایی وجود داشت اما سختی برای همان چند روز اول بود و الان بهترین و صمیمی ترین دوستان من از همان دوران دبیرستانم هستند، که هیچ کدامشان هم شرایط مشابه من را ندارند».
دریا از همان ابتدا شیفته هنر بوده و آن را در خود کشف کرده، اما زمانی جدی به سراغش می رود که حدوداً 23 سال سن داشته، زمانی که توانسته به طور کامل از میدان نبرد با افسردگی و انزوا، پیروز بیرون بیاید. همان جا که دریا متولد می شود و خودش دست به زانو می گیرد تا استعدادش را پرورش دهد. گرچه مشکلات برایش شدت و حدت زیادی داشته و سنگ های زیادی جلوی پایش انداختند، اما دریا پا پس نمی کشد. دوری از خانواده و دوستانش را به جان می خرد و تنها، به تهران مهاجرت می کند.
عمیقاً احساس خوشبختی می کنم
او تنهایی و مشکلاتش را بهای پیشرفت می داند و از این بابت گله ای ندارد. معتقد است پیشرفت تاوان دارد و برای رسیدن به خواسته ها باید سختی کشید. پیشرفت خودش را هم مدیون همین تاوان ها می داند: «زندگی در تهران، با همه سختی هایش به دیده شدن هنر من کمک کرده و صد درصد باعث پیشرفت من بوده است. زندگی تنها در شهری غریب کار سختی بود. از دوستان و خانواده ام دور شدم و باید خانه و وسایل خانه جور می کردم. باید کار می کردم و از دانشگاه انتقالی می گرفتم. همه اینها به کنار، باید پرونده بهزیستی ام را منتقل می کردم. پرونده مدت زیادی در نوبت بود و یک سالی طول کشید تا منتقل شود. بهزیستی منتقل شد اما کارهای دیگر انجام نشد. مثلاً من درخواست ودیعه مسکن داشتم و برخلاف اینکه طبق قانون در تهران 100 میلیون ودیعه مسکن تعلق می گیرد، به بهانه های مختلف وام را نداده اند. حتی وام اشتغال هم نتوانستم بگیرم و گفتند بودجه نداریم.»
دریا و تابلوهای نقاشی اش سال گذشته جزو شرکت کنندگان نمایشگاه بانوان تاثیرگذار نیز بوده اند؛ اما آن طور که می گوید از این نمایشگاه تاثیر و آورده ای نصیب شرکت کنندگانی همچون او است. این هنرمند جوان معتقد است در چنین رویدادهای باید از بین کارآفرینان ارزیابی صورت بگیرد و شناسایی شود که هر شرکت کننده چه توانمندی ها و چه نیازهایی دارد؛ در نهایت تسهیلات، وام یا کمک هزینه ای برای ارتقای کارشان به آن ها داده شود در غیر این صورت تمام آن اقدام، صرفاً یک نمایش خواهد بود.
او همچنین در گالری های مختلفی در داخل و خارج از کشور شرکت داشته است و می گوید: «گالری هایی که در دبی برگزار می شود برای افراد توانمند و کسانی که شرایط خاص جسمانی دارند، رایگان است؛ اما در تهران شرایط برعکس است به نوعی که بیشتر از آنچه از فروش تابلوها درآمد داشته باشم باید برای شرکت در گالری هزینه کنم.»
دریا همچنین سوژه کارگردان جوانی شده که مستندی از زندگی او را به تصویر کشیده است. او یکی از بهترین لحظات زندگی اش را روز اکران مستندش تعریف می کند: «در زندگی شکست خیلی داشته ام، روزهای شاد زیادی هم داشته ام، اما بهترینش روز اکران مستندم بود، روزی که خوشحالی پدر و مادرم را دیدم…» و در واکنش به این جمله شوخ و طنزآمیز که: «پس عمیقاً احساس خوشبختی کردید» می گوید: «با تمام وجود خوشبختی در دلم احساس می کنم.»
رویای قبل از خواب
«به هرچه فکر کنی دقیقاً همان اتفاق می افتد؛ فرقی هم ندارد آن اتفاق خوب باشد یا بد». این یکی از قوانین اجرایی زندگی دریاست و سال هاست که با این باور زندگی می کند. او مدت هاست که باور کرده اگر به خوشبختی فکر کند، خوشبخت خواهد شد.
صحبت از «فاطمه حمامی» می شود، دختری که رویای دیدن «کریستین رونالدو» را داشت و زمانی که رونالدو برای یک رقابت بین باشگاهی به ایران آمد، تابلوی نقاشی از چهره این فوتبالیست را به او هدیه داد. دریا، فکر می کند که فاطمه هم جایی در رویاهایش باور داشته که روزی به این آرزو می رسد. بعد از رویاهای خودش می گوید: «من همیشه رویای مستقل شدن را داشتم و به آن رسیدم. حتی همیشه قبل از خواب به این فکر می کردم که روزی به تمرین تیم استقلال می روم و فرهاد مجیدی را می بینم؛ نقاشی فرهاد مجیدی را کشیدم و حدود 24 ساعت نخوابیده بودم. وقتی رسیدم اجازه ندادند وارد شوم اما با اصرار بالاخره وارد شدم، و او را از نزدیک دیدم و نقاشی را تقدیمش کردم.»
دریا ادامه می دهد: «همینطور خیلی دوست داشتم امیرحسین آرمان را ببینم! و به این هم برایم اتفاق ها افتاد. من به هدف هایم فکر می کنم، به شدت برایشان تلاش می کنم و در نهایت هم به آنها می رسم.»
بدون ذره ای غم در نگاه و حرف هایش، با صورت بشاش و لبخند همیشگی اش می گوید: «وقتی که می خواستم گواهی نامه ام را بگیرم سرهنگ اول من را پذیرفت، اما سرهنگ دوم حتی من را از اتاق بیرون کرد. به تهران آمدم آنجا هم اول سر لج را با من گذاشتند، اما بالاخره توانستم گواهی نامه را بگیرم.»
بعد با اعتقاد حرفی می زند که شنیدن آن از زبان کسی با شرایط دریا تا مغز استخوان نفوذ می کند: «آدم نباید از چیزی که می خواهد دست بکشد. باید بدون هیچ ترسی به طرفش برود. همه فقط می گویند پول، اما پول همه چیز نیست و رسیدن به موفقیت، از آن مهم تر است. شرایط جامعه و اقتصاد برای توانمند سخت هست اما نمی توانیم بنشینیم و دست روی دست بگذاریم تا شاید خدا یک کیسه پول برایمان بفرستد؛ تا تلاش نکنیم به جایی نخواهیم رسید، فرقی هم ندارد چه توانمند باشد، چه انسان سالم.»
اجازه دهید بچه ها زمین بخورند!
دریا برخلاف تصوری که از بچه های توانمند در ذهن جامعه شکل گرفته، نه تنها منزوی و گوشه گیر نیست، بلکه بسیار اجتماعی و خوش صحبت است؛ و خودش این خصوصیت را به خاطر عدم سخت گیری پدر و مادرش می داند و در این باره می گوید: «خانواده من جلوی من را نمی گرفتند و من مدام در اجتماع بودم، حتی همیشه تنها به تهران رفت و آمد داشتم. اگر هم نگرانی داشتند به روی خودشان نمی آوردند. مانعم نمی شدند.»
او باور دارد سخت گیری خانواده ها درباره فرزندانی که شرایط خاص جسمی دارند، به آنها آسیب بیشتر می زند: «دوستی داشتم که پدر و مادرش اجازه نمی دادند تنها بیرون برود و همین موضوع باعث تشدید بیماری و ضعف بدنی اش شده بود تا جایی که مدام دارو مصرف می کرد. خانواده هایی که فرزند توانمند دارند باید او را آزاد بگذارند. بچه یک بار زمین می خورد، دو بار زمین می خورد، اما بار سوم یاد می گیرد که خودش بلند شود و دیگر نترسد. این ترس از زمین خوردن تا همیشه مانع پیشرفتش می شود. من هنوز با مدیر مدرسه استثنایی که خودم در آن تحصیل می کردم در ارتباط هستم. جالب است بدانید او هم از این موضوع شکایت داشت و می گفت بچه های الان تنبل شده اند و خانواده ها ترسو! اجازه نمی دهند که بچه ها به سمت پیشرفتشان بروند و حساسیت بیش از حدی دارند.»
بعد از یک ساعت هم صحبتی لذت بخش و در عین حال اعجاب برانگیز با دریا، گفت وگو را این طور با یک شکوه و تقاضا به پایان می رساند: «خیلی از بچه های توانمند هستند که پرونده ای در بهزیستی ندارند و همان مقدار ناچیز مستمری هم به آن ها تعلق نمی گیرد. قوانینی که در کشور وضع می شود قوانین خوبی هستند، اما به شرطی که نهادهای مربوطه آن را درست اجرا کنند. بودجه ها باید تمام و کمال به بچه ها تعلق بگیرد. بین بچه های توانمند، افراد بسیاری هستند که مددکار، روانشناس و حتی وکیل هستند و می شود از آنها در ساز و کار اداری مربوط به حوزه خودشان استفاده کرد. باید از این بچه ها خصوصاً در بهزیستی استفاده شود، کسانی که درد و مشکلات دوستان توانمند را بهتر درک می کنند. مطمین باشید کسی که خودش یا خانواده اش این شرایط را نداشته باشند هرگز دغدغه ها و سختی های ما را درک نمی کند و نمی تواند دلسوزانه برای مان کار کند.»
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "هجده سال طول کشید با خودم کنار بیایم/ معلول نه؛ بگویید «توانمند»!" هستید؟ با کلیک بر روی حوادث، آیا به دنبال موضوعات مشابهی هستید؟ برای کشف محتواهای بیشتر، از منوی جستجو استفاده کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "هجده سال طول کشید با خودم کنار بیایم/ معلول نه؛ بگویید «توانمند»!"، کلیک کنید.