ضریب هوش کودک

نمره هوش فرزندان برای بعضی پدر ها ومادرها، بهانه خوبی برای فخر فروشی آنهاست؛ در حالی که آیا کسی به نظر بچه ها وقتی مجبور می شوند تست هوش بدهند، بازی های فکری کنند یا… توجه می کند؟ اجبار در رشد هوش و نابغه شدن، اگر برای بچه ها وظیفه ای باشد که به وسیله آن رضایت پدر و مادر را به دست بیاورند، نه تن ها تلاش مفیدی نیست بلکه موجب از بین رفتن خلاقیت آن ها هم می شود.

برای مهارت اجتماعی کودکان خود کلاه راهنمایی رانندگی  برایشان  استفاده کنید

همه والدین می خواهند باور کنند که فرزندانشان باهوش، خاص و منحصر به فرد هستند؛ اما بعضی از کودکان به احتمال بیشتری، متفکران بزرگ آینده خواهند بود.

اما ارزیابی اینکه آیا یک کودک دارای نشانه ها و معیار های یک کودک تیزهوش است؛ بسیار پیچیده تر از اتکا به نمرات آزمون هوش است. در حقیقت بسیاری از محققان، مربیان و والدین به دنبال علایم دیگر هوش استثنایی هستند که نمی توانند با آزمون یا امتحان سنجیده شوند.

همان طور که گفتم روش های غربالگری سنتی، از روش های رایج تشخیص کودکان تیزهوش است. مراکز و مدارسی که برای دانش آموزان تیزهوش برنامه دارند، معمولاً با استفاده از روش های غربالگری سنتی، مانند آزمون های استاندارد ضریب هوشی، مقایسه نمرات آزمون پیشرف تحصیلی با نمرات آزمون های گذشته، مشاهده و کشف معلمان و کادر مدرسه و … قادر به شناسایی آن ها هستند.

ارزیابی اینکه آیا یک کودک دارای نشانه ها و معیار های یک کودک تیزهوش است؛ بسیار پیچیده تر از اتکا به نمرات آزمون هوش است

بنابراین، یک گزینه برای اینکه بتوانید بفهمید که آیا فرزند شما تیزهوش است یا خیر، این است که صبر کنید و ببینید که آیا معلمان یا دیگران در مدرسه فرزند شما را بر اساس یک آزمون، آزمایش یا یک برنامه آموزشی باهوش یا با استعداد، قلمداد می کنند؛ اما این تنها راه شناسایی یک کودک باهوش نیست.

هنگام شناسایی باید به مدارس وابسته نباشید؛ به خاطر داشته باشید که بسیاری از برنامه های آموزش معلمان نیاز به کار کمی دارند؛ بنابراین برخی از معلمان و مدیران مدارس ممکن است تمام اطلاعات مورد نیاز برای شناخت کودکان باهوش را نداشته باشند؛ به همین دلیل، بینش شما مهم است و هرچه دانش بیشتری داشته باشید، در شناسایی هوش و استعداد فرزند خود و انتخاب بهترین برنامه ها برای او، موقعیت بهتری خواهید داشت.

اکثر مدارس حتی تا کلاس دوم یا سوم شناسایی کودکان برای برنامه های تیزهوشان را آغاز نمی کنند و فرزندان فوق العاده تیزهوش ممکن است، دیر شناسایی شوند. همچنین برخی از کودکان تیزهوش ممکن است در کلاس دستاورد های خاصی نداشته باشند. این دانش آموزان ممکن است به دلیل مشکلاتی که در توجه دارند ممکن است مهارت های سازمان دهی ضعیفی داشته باشند یا به سادگی با سبک تدریس در کلاس سازگار نشوند.

به همین دلیل ممکن است هنگام انتخاب از طرف مدرسه نادیده گرفته شوند و نامزد های برنامه هوش یا استعداد نباشند. برخی تخمین می زنند که اکثر کودکان تیزهوش در مدارس هرگز شناسایی نمی شوند. این ممکن است برای بعضی ها فاجعه نباشد، اما می تواند برای برخی از کودکان که واقعاً به برنامه ریزی و پشتیبانی ویژه برای موفقیت در مدرسه نیاز دارند، مسیله حیاتی باشد.

در حقیقت، والدین باید قبل از شروع دوره آموزش رسمی فرزندان شان، یعنی رفتن به مدرسه با علایم هوش بالا آشنا باشند؛ چراکه والدینی که از علایم تیزهوش بودن آگاهی دارند بهتر می توانند با مدارس همکاری کنند و اطمینان حاصل کنند که از پتانسیل و نیاز های یادگیری فرزند خود غافل نمی شوند.

چگونه می توانیم بگوییم که فرزند با هوشی داریم؟

مسلماً، بدون ارزیابی مناسب، پاسخ به این سوال ساده نیست. هیچ ویژگی جهانی پذیرفته شده ای وجود ندارد که والدین بتوانند به دنبال آن ها باشند و هیچ نشانه قطعی وجود نخواهد داشت که مطمیناً به شما بگوید آیا فرزند شما تیزهوش و با استعداد است یا خیر؛ با این حال بسیاری از کودکان دارای هوش بالا ویژگی های مشترکی با یکدیگر دارند و دانستن این موارد مکان خوبی برای شروع است.

دلیل این صفات مشترک می تواند مرتبط با خصوصیات فیزیکی مغز باشد. هوش و استعداد نتیجه هر دو عوامل محیطی و ژنتیکی اند و هر دو عامل می توانند منجر به ایجاد اختلاف در نحوه کار و رشد مغز شوند. در توضیح تاثیر ترکیب عوامل محیطی و ژنتیکی در هوش کودکان، برخی محققان معتقدند که مهارت های شناختی پیشرفته کودکان باهوش (حداقل یا تا حدودی) از توانایی مغز آن ها برای پردازش سریع تر و موثرتر اطلاعات نسبت به کودکان سنین بالاتر ناشی می شود.

مغز از میلیارد ها سلول عصبی تشکیل شده است که با آزادسازی و دریافت مواد شیمیایی به نام انتقال دهنده های عصبی با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. این مواد شیمیایی از طریق دندریت ها، ساختار های ریشه مانندی که در آن منشعب می شوند، حرکت می کنند و به دنبال ارتباط با نورون های اطراف هستند.

هرچه تعداد بیشتری از این دندریت ها و سیناپس ها وجود داشته باشد، قدرت مغز کودک بیشتر است؛ مانند توانایی هایی مثل پردازش اطلاعات، ادراک، تجزیه و تحلیل، استدلال، حل مسیله، به خاطر سپردن و انجام انواع کار هایی که با یادگیری در ارتباط است.

هر بار که کاری انجام می دهیم یا تجربه می کنیم؛ برای نمونه کتابی را می خوانیم، احساسی را تجربه می کنیم یا به یک تصویر نگاه می کنیم، گروه خاصی از نورون های مرتبط با آن فعالیت، تحریک می شوند؛ تحریک رشد دندریت های بیشتر، آن ها را به پردازنده های بهتر اطلاعات تبدیل می کند و هرچه این اتصالات عصبی متراکم تر و کارآمدتر باشد، انجام کار هایی که با آن ناحیه از مغز در ارتباط هستند، آسان تر است.

توانایی های کودکان تیزهوش تا حدودی به این اتصالات عصبی پیشرفته مرتبط است؛ زیرا آن ها با ضخامت طبیعی بیشتر اتصالات عصبی مرتبط با صفاتی که در آن ها هوش یا استعداد دارند متولد می شوند و از تجربیات مناسبی برخوردار بودند که به آن ها امکان استفاده، حفظ یا توسعه بیشتر این اتصالات را می دهد.

آن ها با تعداد زیادی از اتصالات عصبی به دنیا آمدند و فرصت کافی برای ایجاد ارتباطات بیشتر و کارآمدتر از طریق یک محیط غنی شده را داشتند.

*کودکان تیز هوش چه ویژگی و صفاتی دارند؟

برخی از صفاتی را که کودکان تیزهوش ممکن است داشته باشند عبارتند از؛ توانایی های زبانی (کلامی): در حالی که بیشتر کودکان قادر به تشکیل جملات قابل تشخیص هستند و زبان پیچیده را تا حدود 2 سالگی درک می کنند، کودکان تیزهوش اغلب زودتر به این نقاط عطف می رسند و با نزدیک شدن به سن مدرسه، دیگر مهارت های زبانی نیز در این کودکان پیشرفته تر به نظر می رسند.

برخی از ویژگی های کلامی که باید در هنگام رشد زبان فرزندتان نسبت به دیگر همسالان او جستجو کنید، عبارتند از به کار بردن واژگان بسیار پیشرفته و توانایی بالای یادگیری کلمات جدید، تمایل به صحبت کردن سریع، استفاده اولیه از جملات طولانی و پیچیده هنگام استفاده از دستور زبان مناسب، مهارت های خواندن زود هنگام (اگر راهنمایی و فرصت داده شود).

به طور متوسط ، کودکان بسیار باهوش قبل از چهار سالگی شروع به خواندن می کنند؛ در حالی که اکثر بچه ها قبل از رسیدن به این نقطه عطف، به شش یا هفت سالگی نزدیک هستند. بسیاری از این کودکان قبل از ورود به مدرسه آموخته اند که چگونه بخوانند.

کودکانی که سوالات زیادی می پرسند، تمایل ذاتی برای یادگیری را نشان می دهند. همه کودکان به دنیای اطراف خود علاقه مند هستند، اما کودکان تیزهوش واقعی، یک کنجکاوی سیری ناپذیر دارند تا در مورد کمترین میزان عملکرد کار ها بدانند؛ همچنین کودکان باهوش ممکن است صبر والدین خود را با سوالات بی پایان نیز آزمایش کنند. ست لباس ارتشی دخترانه  و پسرانه، برای تعریف مسایل آموزشی مربوط در حوزه نظامی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

توانایی درک کامل و انجام دستورالعمل های چند مرحله ای در سنین پایین؛ به عنوان مثال «برو به اتاق ناهار خوری، کتاب آبی را روی میز بگذار و آن را دوباره در قفسه اتاق خود قرار بده، سپس لباس را برای من بیاور تا بتوانم آن ها را بشویم!»

توانایی درک و مشارکت در مکالمه های بزرگسالان؛ کودکان تیزهوش اغلب تفاوت های ظریف یا معانی مضاعف را زودتر درک می کنند. امکان تغییر زبانی و گفتاری در هنگام صحبت با مخاطبان مختلف؛ به عنوان مثال یک کودک تیزهوش 4 ساله می تواند هنگام صحبت با بزرگسالان یا کودکان بزرگ تر، از کلمات و ساختار جمله استفاده کند، اما با کودکان کوچکتر ساده تر و کودکانه تر صحبت کند.

کودکان تیزهوش اغلب به دلیل بلوغ زودرس، آگاهی بیشتر از وقایع جاری و تمایل به گفتگو با بزرگسالان به جای کودکان دیگر، به عنوان “بزرگسالان کوچک” توصیف می شوند

توانایی های یادگیری؛ همه کودکان تمایل ذاتی دارند که درباره دنیای پیرامون خود بیاموزند. آنچه کودکان تیزهوش را از دیگران متمایز می کند، سهولت انجام این کار و نشاط طبیعی ظاهری است که با یادگیری به آن ها دست می دهد. به نظر می رسد مغز آن ها اسفنج های ذهنی است که بدون هیچ زحمتی اطلاعات و ایده های جدید را جذب و ترکیب می کند. بسیاری از کودکان باهوش زبان آموزان ذاتی هستند که برخی از خصوصیات زیر را نشان می دهند.

توانایی یادگیری سریع، کارآمد و انتخاب آسان ایده ها و مهارت ها؛ دانش دقیق، تمرکز زیاد و علاقه در حوزه های خاص به عنوان مثال؛ اشکال، فضا، حیوانات و تمایل به جستجوی اطلاعات در مورد این موضوعات به طور مستقل.

کودکان باهوش غالباً در یک موضوع خاص یا زمینه مورد علاقه دانش عمیق خواهند داشت؛ این ممکن است به معنای آن باشد که آن ها می توانند نام علمی هر دایناسور را برای شما تعریف کنند یا عملکرد داخلی یک موتور خودرو را توضیح دهند. این موضوع هرچه باشد، دانش کودک تیزهوش معمولاً فراگیر است.

توانایی پرسیدن سوالاتی که نشان از بینش یا درک پیشرفته دارد؛ آن ها گنجینه عمیق دانش هستند و بیشتر از آنچه انتظار دارید درباره دنیای اطراف خود می دانند.

حافظه عالی و یادآوری آسان آنچه را که قبلاً شنیده، دیده یا آموخته اند؛ تمایل به خواندن و ترجیح دادن بیشتر خواندن نسبت به فعالیت های بدنی بیشتر و اغلب دوست دارند این خواندن را به تنهایی انجام دهند.

نیاز کم به راهنمایی یا دستورالعمل؛ در هنگام شروع یک فعالیت جدید، یادگیری یک بازی جدید یا دستیابی به مهارت جدید. آن ها بیشتر اصرار بر انجام کار ها به تنهایی یا به روش خاص خود دارند.

رشد و پیشرفت زودهنگام مهارت های حرکتی شامل تعادل، هماهنگی و حرکت؛ کودکان تیزهوش همچنین می توانند در برخی از فعالیت های حرکتی ریز مانند جمع آوری اشیاء کوچک به عنوان مثال؛ لگوها، حبوبات، اسباب بازی کوچک یا جورکردن پازل ها، با سرعت بیشتری نسبت به همسالان خود پیشروی کنند؛ با این وجود، ممکن است در سایر مهارت های حرکتی به سرعت پیشرفت نکنند.

درک درستی از فرآیند های تفکر و یادگیری خود دارند؛ آن ها ممکن است روش های یادگیری خاصی را ترجیح دهند و در برابر استفاده از روش های که توسط معلم یا بزرگسالان پیشنهاد می شود، مقاومت کنند. آن ها قادر به درک، چقدر مطالعه و چه نوع مطالعه، برای رسیدن به یک مهارت یا فهمیدن یک موضوع هستند.  قابلیت های لباس نیروی دریایی با هوایی و زمینی یا حتی لباس چریکی پسرانه نظامی کاملا متفاوت می باشد