رانندگی در برف و یخ

رانندگی در برف و یخبندان نیازمند دقت، آمادگی و مهارت های خاصی است تا ایمنی سرنشینان و سایر کاربران جاده تضمین شود. شرایط لغزنده ناشی از برف و یخ می تواند خطرات جدی ایجاد کند و حتی رانندگان باتجربه را نیز با چالش مواجه سازد. با رعایت نکات ایمنی و آشنایی با تکنیک های صحیح رانندگی، می توان از خطرات احتمالی کاست و سفری مطمئن را تجربه کرد. در این مقاله، به بررسی جامع تمامی جنبه های رانندگی ایمن در فصول سرد پرداخته خواهد شد تا رانندگان بتوانند با آگاهی کامل، با شرایط دشوار جاده ای مقابله کنند.

اهمیت آمادگی برای رانندگی در برف و یخبندان

آمادگی برای رانندگی در شرایط جوی زمستانی، فراتر از یک توصیه ساده است؛ یک ضرورت حیاتی به شمار می رود. برف و یخبندان می تواند چسبندگی لاستیک ها به سطح جاده را به شدت کاهش داده و کنترل خودرو را دشوار سازد. عدم آمادگی کافی، نه تنها جان راننده و سرنشینان را به خطر می اندازد، بلکه می تواند منجر به تصادفات زنجیره ای و اخلال در تردد عمومی شود. از این رو، هر راننده ای که قصد تردد در مناطق سردسیر یا در فصول بارش برف را دارد، باید خود و خودرویش را به دقت برای این شرایط آماده کند. این آمادگی شامل بررسی فنی خودرو، همراه داشتن تجهیزات ضروری و آشنایی با تکنیک های خاص رانندگی است.

تفاوت های اساسی رانندگی در برف و یخ

در نگاه اول، برف و یخ هر دو به عنوان عوامل لغزندگی در جاده شناخته می شوند، اما تفاوت های کلیدی بین این دو وجود دارد که در نحوه رانندگی و واکنش راننده تاثیرگذار است.

رانندگی در برف: در شرایط برفی، جاده دارای کشش نسبی است. ذرات برف می توانند تا حدودی چسبندگی بین لاستیک و سطح جاده ایجاد کنند، به خصوص اگر برف تازه و پودری باشد. رانندگی در برف نیازمند گشتاور کمتر، حرکات آهسته و پیوسته فرمان و ترمزگیری نرم است. چالش اصلی در برف، تجمع برف در مسیر و کاهش دید است که می تواند منجر به کاهش کشش و احتمال گیر کردن خودرو شود.

رانندگی در یخ: یخبندان، به ویژه «یخ سیاه» (Black Ice) که نامرئی است، بسیار خطرناک تر از برف است. روی سطح یخ، کشش تقریباً به صفر می رسد و خودرو به راحتی سر می خورد. در این شرایط، حتی کوچکترین حرکت ناگهانی فرمان، گاز یا ترمز می تواند منجر به از دست دادن کامل کنترل خودرو شود. رویارویی با یخ نیازمند نهایت احتیاط، کاهش شدید سرعت، و پرهیز کامل از هرگونه حرکت ناگهانی است. رانندگان باید در این شرایط، تنها با حفظ مسیر مستقیم و اجازه دادن به خودرو برای عبور از منطقه یخی، سعی در حفظ کنترل داشته باشند. تفاوت های فاحش در کشش و دینامیک خودرو در این دو حالت، بر ضرورت شناخت و آمادگی برای هر یک از آنها تأکید می کند.

آمادگی های حیاتی پیش از حرکت در زمستان

پیش از آغاز هر سفری در فصول سرد سال، به ویژه هنگامی که احتمال بارش برف یا یخبندان وجود دارد، باید اطمینان حاصل شود که خودرو و سرنشینان کاملاً آماده رویارویی با شرایط دشوار هستند. این آمادگی ها، پایه های یک رانندگی ایمن را تشکیل می دهند و می توانند تفاوت بین یک سفر بی خطر و یک حادثه ناگوار را رقم بزنند. نادیده گرفتن هر یک از این موارد، می تواند عواقب جبران ناپذیری در پی داشته باشد.

بررسی و آماده سازی کامل خودرو

آماده سازی خودرو برای مواجهه با سرما و یخبندان، شامل جزئیات فنی و عملیاتی متعددی است که هر یک نقش مهمی در ایمنی و عملکرد خودرو ایفا می کنند.

لاستیک ها، ستون فقرات کشش در زمستان

لاستیک ها، تنها نقطه تماس خودرو با جاده هستند و عملکرد آن ها در شرایط لغزنده، حیاتی است. استفاده از تایرهای زمستانی به جای تایرهای چهار فصل یا تابستانی، می تواند تفاوت چشمگیری در چسبندگی خودرو ایجاد کند. تایرهای زمستانی دارای آج های عمیق تر و ترکیبات لاستیکی خاصی هستند که در دماهای پایین انعطاف پذیری خود را حفظ می کنند. بررسی دقیق عمق آج لاستیک ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ برای رانندگی در برف و یخ، حداقل عمق آج ۳ تا ۴ میلی متر توصیه می شود. همچنین، تنظیم باد لاستیک ها بر اساس توصیه سازنده خودرو ضروری است. برخی رانندگان ممکن است برای افزایش سطح تماس و کشش، باد لاستیک ها را کمی کاهش دهند، اما این کار باید با احتیاط فراوان و تنها در شرایط خاص انجام شود و پس از خروج از منطقه برفی، باد لاستیک ها به حالت استاندارد بازگردانده شود.

سیستم ترمز، ضامن توقف ایمن

سلامت کامل سیستم ترمز، شامل لنت ها، دیسک ها و روغن ترمز، در فصول سرد بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا می کند. راننده باید از کارکرد صحیح و بدون نقص این سیستم اطمینان حاصل کند. خودروهای مجهز به سیستم ترمز ضد قفل (ABS)، در شرایط برف و یخ عملکرد بهتری در جلوگیری از قفل شدن چرخ ها و حفظ کنترل فرمان از خود نشان می دهند. رانندگان باید با نحوه عملکرد ABS (لرزش پدال ترمز و عدم رها کردن آن) آشنا باشند.

دید مناسب، کلید اصلی رانندگی در برف

حفظ دید کافی در شرایط برف و بوران، برای رانندگی ایمن کاملاً ضروری است. اطمینان از سلامت تمامی چراغ های خودرو (جلو، عقب، ترمز، راهنما و مه شکن) یک گام اساسی است. چراغ های مه شکن، در شرایط کاهش دید ناشی از مه یا برف شدید، نقش حیاتی ایفا می کنند. برف پاک کن ها باید سالم و بدون پارگی باشند و مایع شیشه شوی حاوی ضدیخ با کیفیت مناسب برای دماهای پایین استفاده شود تا از یخ زدگی مخزن و نازل ها جلوگیری شود. برای یخ زدایی شیشه جلو، هرگز نباید از آب جوش استفاده کرد، زیرا می تواند باعث ترک خوردگی شیشه شود؛ اسپری های یخ زدا یا استفاده از بخاری خودرو برای ذوب کردن یخ، روش های ایمن تری هستند.

سیستم خنک کننده و ضدیخ، محافظ موتور

بررسی سطح و نسبت ترکیب ضدیخ در رادیاتور خودرو، از یخ زدگی و آسیب جدی به موتور در دماهای بسیار پایین جلوگیری می کند. استفاده از ضدیخ با کیفیت و مناسب برای موتور و سیستم گرمایش خودرو، علاوه بر حفظ سلامت موتور، عملکرد صحیح بخاری را نیز تضمین می کند که برای گرمایش کابین و جلوگیری از بخار گرفتگی شیشه ها اهمیت دارد.

سلامت باتری و سیستم برق، تامین انرژی پایدار

عملکرد باتری خودرو در هوای سرد کاهش می یابد. بنابراین، تست سلامت باتری و دینام خودرو ضروری است تا از روشن نشدن خودرو در صبح های سرد و در حین رانندگی جلوگیری شود. اطمینان از کارکرد صحیح بخاری و سایر سیستم های تهویه نیز برای راحتی و ایمنی سرنشینان در طول سفر حائز اهمیت است.

سوخت کافی، گرما و حرکت

همیشه باید باک بنزین را پر نگه داشت، به خصوص در سفرهای طولانی و در مناطق سردسیر. این کار نه تنها از تمام شدن سوخت در مسیرهای برفی و گیر افتادن جلوگیری می کند، بلکه در مواقع اضطراری، سوخت کافی برای روشن نگه داشتن موتور و استفاده از بخاری برای گرمایش کابین را فراهم می آورد. این اقدام همچنین مانع از یخ زدگی احتمالی خطوط سوخت رسانی می شود.

روغن موتور مناسب، عملکرد روان در سرما

استفاده از روغن موتور با گرانروی (ویسکوزیته) مناسب برای فصل سرما، به روان کاری بهتر قطعات موتور در دماهای پایین کمک کرده و از سایش زودرس و فشار آمدن به موتور هنگام روشن شدن در هوای سرد جلوگیری می کند.

آمادگی خودرو برای مواجهه با برف و یخبندان، نیازمند رویکردی جامع و توجه به تمامی جزئیات فنی و عملیاتی است. هر بخش از خودرو، از لاستیک ها گرفته تا سیستم برق، باید برای عملکرد صحیح در شرایط چالش برانگیز زمستانی آماده باشد تا ایمنی و کارایی به حداکثر برسد.

تجهیزات ضروری که باید همراه داشته باشید

همراه داشتن تجهیزات مناسب در فصل زمستان، می تواند در مواقع اضطراری و گیر کردن در برف، تفاوت میان نجات سریع و انتظار طولانی را رقم بزند. این تجهیزات به چند دسته اصلی تقسیم می شوند:

• برای کشش: زنجیر چرخ یا جوراب چرخ که باید متناسب با اندازه لاستیک خودرو باشند و راننده باید نصب و باز کردن آن ها را از پیش تمرین کرده باشد.
• برای گیر افتادن: بیلچه کوچک برای کنار زدن برف، کیسه شن یا نمک برای افزایش کشش زیر چرخ های محرک، و کفی لاستیکی یا موکت کهنه برای قرار دادن زیر لاستیک های در حال هرزگردی.
• برای ایمنی و بقا: پتو و لباس گرم اضافی برای حفظ دمای بدن در صورت توقف طولانی، آب آشامیدنی و غذای کنسرو شده یا خشک برای مواقع اضطراری، چراغ قوه و باتری یدک، پاوربانک برای شارژ موبایل، کابل اتصال باتری (جامپر کابل) برای کمک به روشن کردن خودروی دیگر یا درخواست کمک، جعبه کمک های اولیه، و مثلث هشداردهنده برای اعلام خطر به سایر رانندگان.
• برای دید و یخ زدایی: یخ خراش و اسپری یخ زدا برای پاک کردن برف و یخ از روی شیشه ها و آینه ها، و دستمال تمیز.

برنامه ریزی دقیق سفر در آب وهوای برفی

برنامه ریزی دقیق سفر، بخش جدایی ناپذیری از رانندگی ایمن در برف و یخ است. رانندگان باید قبل از هر حرکت، وضعیت آب وهوا و جاده ها را به دقت بررسی کنند. استفاده از اپلیکیشن های مسیریاب و شماره های اطلاع رسانی مانند ۱۴۱ می تواند اطلاعات لحظه ای و حیاتی در مورد وضعیت ترافیک، مسدود بودن مسیرها و هشدارهای جوی ارائه دهد. انتخاب مسیرهای اصلی و پرتردد که معمولاً برف روبی شده اند، ایمنی بیشتری را فراهم می کند. همچنین، اطلاع رسانی به خانواده یا دوستان در مورد مسیر، زمان تقریبی رسیدن و شماره های تماس اضطراری، از اهمیت بالایی برخوردار است تا در صورت بروز هرگونه مشکل، امکان پیگیری و کمک رسانی وجود داشته باشد.

تکنیک های رانندگی ایمن در برف و یخ

آشنایی با تکنیک های صحیح رانندگی در برف و یخ، به رانندگان کمک می کند تا با کنترل بیشتر و کاهش خطر، مسیر خود را طی کنند. این تکنیک ها، برگرفته از تجربه و دانش رانندگی در شرایط دشوار هستند.

شروع حرکت و شتاب گیری آهسته و پیوسته

شروع حرکت در برف می تواند چالش برانگیز باشد. در خودروهای دنده ای، استفاده از دنده ۲ به جای دنده ۱ برای شروع حرکت توصیه می شود، زیرا گشتاور کمتر در دنده ۲، از هرزگردی چرخ ها جلوگیری می کند. در خودروهای اتوماتیک، اگر حالت Snow Mode وجود دارد، باید آن را فعال کرد. در غیر این صورت، قرار دادن دنده در حالت L یا ۲ (در گیربکس های تیپ ترونیک) می تواند مفید باشد. گاز دادن باید بسیار آهسته و پیوسته انجام شود تا چرخ ها سر نخورند و کشش لازم ایجاد شود.

حفظ سرعت و فاصله طولی مناسب

رانندگی با سرعتی بسیار کمتر از حد مجاز و مطمئنه، از اصول اساسی رانندگی در برف و یخ است. حفظ فاصله طولی با خودروی جلویی نیز باید به طور قابل توجهی افزایش یابد؛ در شرایط عادی، معمولاً فاصله ۲ تا ۳ ثانیه ای توصیه می شود، اما در برف و یخ، این فاصله می تواند تا ۱۰ برابر افزایش یابد تا زمان کافی برای واکنش و ترمزگیری وجود داشته باشد. راننده باید دید وسیع داشته باشد و حرکات سایر خودروها و موانع احتمالی را از پیش پیش بینی کند.

ترمزگیری کنترل شده در شرایط لغزنده

ترمزگیری در برف و یخ، نیازمند مهارت و تکنیک خاص است:

خودروهای بدون ABS: در این خودروها، باید از تکنیک ترمز نرم و متناوب (Pump Braking) استفاده کرد. این به معنای فشار دادن و رها کردن متناوب پدال ترمز است تا از قفل شدن چرخ ها جلوگیری شود و کنترل فرمان حفظ گردد.

خودروهای مجهز به ABS: در این خودروها، راننده باید پدال ترمز را محکم و مداوم فشار دهد و رها نکند. سیستم ABS با لرزش پدال، از قفل شدن چرخ ها جلوگیری کرده و امکان هدایت خودرو را فراهم می کند. رانندگان نباید از لرزش پدال بترسند و ترمز را رها کنند.

همیشه باید ترمزگیری را از راه دور و بسیار آهسته آغاز کرد. در سرازیری ها، استفاده از ترمز موتور (Engine Braking) با قرار دادن دنده در حالت سنگین تر، به کاهش سرعت بدون نیاز به ترمزگیری شدید کمک می کند.

پیچیدن و تغییر مسیر با احتیاط

قبل از ورود به پیچ، باید سرعت خودرو را به میزان قابل توجهی کاهش داد. چرخاندن فرمان باید به آرامی و به مقدار کم انجام شود. از حرکات ناگهانی و تند فرمان باید به طور کامل اجتناب کرد، زیرا این حرکات می توانند به سرعت باعث از دست رفتن کنترل خودرو در سطح لغزنده شوند.

رانندگی در سربالایی و سرازیری های برفی

در سربالایی های برفی، تلاش بر این است که با حفظ سرعت ثابت و تا حد امکان بدون تعویض دنده، از سربالایی عبور کرد. هرگونه توقف و شروع مجدد حرکت در سربالایی می تواند منجر به هرزگردی چرخ ها و گیر کردن شود. در سرازیری ها، استفاده از دنده سنگین و ترمزهای بسیار آهسته و مقطعی توصیه می شود. راننده باید اجازه دهد خودرو با حداقل سرعت ممکن حرکت کند و از افزایش سرعت ناگهانی جلوگیری کند.

شناسایی و عبور از یخ سیاه (Black Ice)

یخ سیاه، یک لایه نازک و شفاف از یخ است که بر روی سطح جاده تشکیل می شود و به دلیل شفافیت، تشخیص آن دشوار است. این پدیده معمولاً در پل ها، زیرگذرها، مناطق سایه و ساعات اولیه صبح مشاهده می شود. نشانه های آن ممکن است شامل برق زدن جاده به رنگ مشکی یا احساس ناگهانی سبکی فرمان باشد. در صورت رویارویی با یخ سیاه، راننده باید خونسردی خود را حفظ کند، فرمان را در مسیر مستقیم نگه دارد و از هرگونه ترمز یا گاز ناگهانی به شدت پرهیز کند. اجازه دادن به خودرو برای عبور آرام از منطقه یخی، بهترین واکنش است.

مدیریت لغزش و بازیابی کنترل خودرو

در صورت لغزش خودرو، خونسردی اولین و مهمترین گام است. واکنش صحیح می تواند خودرو را از حادثه نجات دهد:

لغزش چرخ های جلو (Understeer): این حالت زمانی رخ می دهد که چرخ های جلو چسبندگی خود را از دست می دهند و خودرو در یک قوس وسیع تر از آنچه راننده انتظار دارد، به حرکت خود ادامه می دهد. برای مدیریت این وضعیت، باید پدال گاز را رها کرد، کمی از زاویه فرمان کاست و به سمتی نگاه کرد که می خواهید بروید، تا کشش به چرخ ها بازگردد و خودرو به مسیر دلخواه بازگردد.

لغزش چرخ های عقب (Oversteer): در این حالت، چرخ های عقب چسبندگی خود را از دست داده و قسمت عقب خودرو شروع به لغزش می کند. برای کنترل، باید فرمان را به سرعت به سمت لغزش عقب خودرو (Counter-Steering) چرخاند. همزمان، پدال گاز را رها کرده و به هیچ وجه ترمزگیری انجام نشود. با بازگشت کشش به چرخ های عقب، خودرو به مسیر اصلی خود بازمی گردد.

نکته کلیدی در هر دو حالت لغزش، این است که راننده همیشه به جایی نگاه کند که می خواهد برود، نه جایی که خودرو در حال لغزش است. این تکنیک به مغز کمک می کند تا فرمان را به درستی هدایت کند.

رانندگی در برف و یخ بر اساس نوع سیستم انتقال قدرت

نوع سیستم انتقال قدرت خودرو نقش مهمی در نحوه واکنش آن به شرایط برفی و یخی دارد. شناخت ویژگی های هر سیستم به رانندگان کمک می کند تا تکنیک های مناسب را به کار گیرند.

خودروهای دیفرانسیل جلو (FWD)

خودروهای دیفرانسیل جلو به دلیل اینکه وزن موتور بر روی چرخ های محرک (جلو) قرار دارد، در برف های سبک و متوسط کشش اولیه نسبتاً خوبی دارند. این مزیت باعث می شود شروع حرکت در این شرایط کمی آسان تر باشد. با این حال، در سربالایی های شیب دار یا در برف های عمیق، ممکن است کشش کافی را برای حفظ حرکت نداشته باشند و چرخ های جلو به سرعت هرزگردی کنند. تکنیک های شروع حرکت آهسته با دنده ۲ و ترمزگیری نرم برای این خودروها نیز بسیار مهم است.

خودروهای دیفرانسیل عقب (RWD)

خودروهای دیفرانسیل عقب به دلیل اینکه نیروی محرکه به چرخ های عقب منتقل می شود و معمولاً وزن کمتری در بخش عقب خودرو وجود دارد، در شرایط برفی و یخی چالش های بیشتری دارند. این خودروها مستعد لغزش چرخ های عقب (Oversteer) هستند. برای بهبود کشش، توصیه می شود که در بخش عقب خودرو، مانند صندوق عقب، کیسه های شن یا ماسه قرار داده شود تا وزن بیشتری بر روی چرخ های محرک وارد شود. کنترل لغزش چرخ های عقب با استفاده از فرمان معکوس (Counter-Steering) در این خودروها از اهمیت حیاتی برخوردار است.

خودروهای دو دیفرانسیل (AWD/4WD)

خودروهای دو دیفرانسیل، به دلیل توزیع نیرو به هر چهار چرخ، بهترین کشش را در شرایط برفی و یخی فراهم می کنند. این قابلیت به آن ها امکان می دهد که در برف های عمیق تر و سربالایی ها عملکرد بهتری داشته باشند. با این حال، رانندگان نباید به قابلیت های بالای این خودروها بیش از حد اطمینان کنند. سیستم دو دیفرانسیل فقط در کشش بهتر عمل می کند و تاثیری بر ترمزگیری خودرو ندارد؛ در نتیجه، حتی خودروهای دو دیفرانسیل نیز در یخبندان شدید و هنگام ترمزگیری ناگهانی، مانند سایر خودروها مستعد لغزش هستند. حفظ سرعت مطمئنه و افزایش فاصله طولی برای این خودروها نیز ضروری است.

در صورت گیر کردن در برف یا یخبندان چه باید کرد؟

گیر کردن در برف یا یخبندان، تجربه ای ناخوشایند است که برای هر راننده ای ممکن است پیش بیاید. حفظ خونسردی و دانستن اقدامات صحیح، می تواند به رهایی سریع تر و ایمن تر خودرو کمک کند.

گام های اولیه برای رهایی از برف

وقتی خودرو در برف گیر می کند، عجله و تلاش های بی رویه می تواند وضعیت را بدتر کند. راننده باید به ترتیب زیر عمل کند:

1. حفظ خونسردی و عدم هرزگردی چرخ ها: مهم ترین قدم، حفظ آرامش است. هرزگردی بیش از حد چرخ ها، تنها باعث عمیق تر شدن چاله ها و چسبیدن بیشتر خودرو به برف می شود.
2. خاموش کردن سیستم کنترل کشش (Traction Control): در برخی خودروها، سیستم کنترل کشش ممکن است در شرایط گیر افتادن، مانع از تولید گشتاور کافی برای رهایی شود. خاموش کردن موقت آن (در صورت امکان) می تواند کمک کننده باشد.
3. پارو کردن برف: با استفاده از بیلچه، برف های اطراف لاستیک های محرک (جلو در FWD، عقب در RWD، هر چهار چرخ در AWD/4WD) و زیر خودرو را پارو کنید تا مسیر حرکت باز شود.
4. استفاده از مواد افزایش دهنده کشش:
   • زنجیر چرخ: در برف سنگین و یخ، نصب زنجیر چرخ بهترین گزینه است.
   • شن، ماسه، نمک یا خاک: این مواد را می توان زیر چرخ های محرک ریخت تا اصطکاک افزایش یابد.
   • کف پوش خودرو یا قطعات موکت کهنه: در صورت عدم دسترسی به شن یا نمک، قرار دادن کف پوش خودرو یا قطعات موکت زیر چرخ های محرک می تواند کمک کند.
5. تکنیک نوسان (Rocking Method): این روش شامل حرکت آرام رو به جلو و سپس رو به عقب است. ابتدا دنده را در حالت دنده ۲ (برای دنده ای) یا L/2 (برای اتوماتیک) قرار دهید، کمی گاز دهید تا خودرو کمی به جلو برود، سپس بلافاصله دنده را به عقب تغییر داده و کمی به عقب حرکت کنید. این کار را به آرامی و به صورت متناوب تکرار کنید تا خودرو با ایجاد مومنتوم (تکان) از برف رها شود. از گاز دادن شدید که منجر به هرزگردی شود، پرهیز شود.
6. احتیاط در کاهش باد لاستیک ها: به عنوان آخرین راه حل، می توان باد لاستیک های محرک را کمی کاهش داد تا سطح تماس با برف افزایش یابد. این کار باید با نهایت احتیاط انجام شود و پس از رهایی، باید سریعاً باد لاستیک ها را به حالت استاندارد بازگرداند، زیرا رانندگی با لاستیک کم باد خطرناک است.
7. اقدامات پس از آزاد شدن: پس از رهایی از برف، راننده باید تا رسیدن به یک مسیر امن و تمیز به آرامی حرکت کند. بررسی رادیاتور و تمیز کردن قطعات جلوبندی از برف و یخ انباشته شده نیز توصیه می شود.

مقابله با وضعیت اضطراری و حوادث در زمستان

حتی با رعایت تمامی نکات ایمنی، احتمال بروز حادثه در شرایط دشوار زمستانی وجود دارد. دانستن نحوه واکنش در این مواقع، می تواند جان افراد را نجات دهد.

اولویت بندی ایمنی در شرایط اضطراری

در صورت بروز حادثه یا توقف ناخواسته در برف و یخبندان، باید به ترتیب زیر عمل کرد:

1. حفظ خونسردی و ارزیابی موقعیت: اولین قدم، حفظ آرامش و ارزیابی سریع وضعیت است. بررسی آسیب های احتمالی به خودرو و سرنشینان در اولویت قرار دارد.
2. سیگنال دهی و افزایش دید: در اسرع وقت، مثلث هشدار دهنده را در فاصله مناسب از خودرو قرار داده و چراغ های فلاشر را روشن کنید. اگر مثلث هشدار دهنده در دسترس نیست، آویزان کردن پارچه رنگی (قرمز) از آنتن یا پنجره می تواند به افزایش دید کمک کند.
3. تماس با امداد: با شماره های ضروری مانند پلیس راه (۱۱۰ یا ۰۲۱۸۸۲۵۵۵۵۵)، اورژانس (۱۱۵) و امداد خودرو (مانند ۰۹۶۴۴۰) تماس بگیرید و موقعیت دقیق خود را اطلاع دهید.
4. گرم نگه داشتن خود و سرنشینان: از پتو و لباس گرم اضافی استفاده کنید. می توان از بخاری خودرو برای گرمایش استفاده کرد، اما باید با احتیاط فراوان و با تهویه منظم (باز گذاشتن جزئی یک پنجره) انجام شود تا از مسمومیت با مونواکسید کربن جلوگیری شود. موتور خودرو را به صورت متناوب روشن و خاموش کنید و هرگز اجازه ندهید برف جلوی لوله اگزوز را مسدود کند.
5. عدم دور شدن از خودرو: بهترین کار این است که در کنار خودرو بمانید. خودرو به عنوان یک پناهگاه عمل می کند و امدادگران راحت تر می توانند افراد را پیدا کنند.
6. اهمیت بیمه (بدنه و شخص ثالث): در صورت بروز هرگونه حادثه، بیمه بدنه و بیمه شخص ثالث نقش حیاتی در پوشش خسارات مالی و جانی ایفا می کنند. اطمینان از اعتبار و پوشش کافی بیمه نامه ها قبل از سفر زمستانی، بسیار مهم است.

تجهیزات جانبی برای رانندگی ایمن در برف: زنجیر چرخ، جوراب چرخ یا لاستیک زمستانی؟

برای رانندگی در شرایط برفی و یخی، تجهیزات کمکی مختلفی برای افزایش کشش وجود دارد که هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب صحیح بستگی به شرایط آب و هوایی، نوع جاده و نیاز راننده دارد.

لاستیک زمستانی (Winter Tires): این لاستیک ها به طور خاص برای عملکرد در دماهای زیر ۷ درجه سانتی گراد طراحی شده اند. ترکیبات لاستیکی آن ها در سرما انعطاف پذیری خود را حفظ می کنند و الگوی آج آن ها دارای شیارهای عمیق تر و لایه های کوچک تری (سایپ) است که چسبندگی به برف و یخ را به شدت افزایش می دهد. لاستیک های زمستانی بهترین عملکرد کلی را در طول فصل سرما ارائه می دهند.

جوراب چرخ (Snow Socks): جوراب چرخ، روکش های پارچه ای هستند که به راحتی روی لاستیک ها نصب می شوند. آن ها کشش خوبی در برف های سبک تا متوسط و روی یخ ایجاد می کنند و نصب آن ها بسیار ساده تر از زنجیر چرخ است. جوراب چرخ به خودرو و جاده آسیب نمی رساند و سواری نرم تری دارد. اما برای برف سنگین و طولانی مدت مناسب نیستند و در صورت رسیدن به جاده خشک باید فوراً جدا شوند تا از پارگی آن ها جلوگیری شود.

زنجیر چرخ (Snow Chains): زنجیر چرخ حداکثر کشش را در برف های بسیار سنگین و یخبندان شدید فراهم می کند. نصب آن ممکن است دشوارتر از جوراب چرخ باشد و رانندگی با زنجیر چرخ باید با سرعت بسیار پایین (معمولاً حداکثر ۳۰ تا ۵۰ کیلومتر بر ساعت) انجام شود. رانندگی با زنجیر چرخ بر روی آسفالت خشک می تواند به لاستیک ها، سیستم تعلیق خودرو و خود جاده آسیب برساند، بنابراین باید بلافاصله پس از عبور از منطقه برفی یا یخی جدا شوند.

جدول زیر به مقایسه این سه گزینه می پردازد:

ویژگی	لاستیک زمستانی	جوراب چرخ	زنجیر چرخ
هدف اصلی	افزایش چسبندگی در دماهای پایین و برف سبک	افزایش کشش در برف و یخ	حداکثر کشش در برف سنگین و یخ
راحتی نصب	نصب ثابت، نیاز به تعویض فصلی	بسیار آسان	متوسط تا دشوار
مناسب برای	برف سبک، جاده های سرد و مرطوب	برف متوسط، جاده های پوشیده از برف	برف سنگین و یخبندان شدید
سرعت مجاز	عادی (با رعایت احتیاط)	پایین (معمولا تا 40-50 کیلومتر بر ساعت)	بسیار پایین (معمولا تا 20-30 کیلومتر بر ساعت)
قابلیت رانندگی روی آسفالت خشک	بله، اما با فرسایش بیشتر	خیر، باید سریعاً جدا شود	خیر، آسیب به تایر و جاده
قیمت	بالا	متوسط	پایین تا متوسط
ملاحظات	بهترین عملکرد کلی در زمستان	گزینه اضطراری و موقت، برای مدت کوتاه	ضروری در شرایط بسیار سخت، نصب صحیح حیاتی

انتخاب بین این سه گزینه به نیازها و شرایط راننده بستگی دارد. برای کسانی که به طور منظم در مناطق سردسیر رانندگی می کنند، لاستیک های زمستانی بهترین سرمایه گذاری هستند. جوراب چرخ و زنجیر چرخ به عنوان گزینه های اضطراری و برای شرایط خاص، مکمل یکدیگر عمل می کنند.

---

رانندگی در برف و یخبندان، آزمونی برای صبر، آمادگی و مهارت رانندگان است. با درک دقیق تفاوت های بین برف و یخ، آماده سازی کامل خودرو و همراه داشتن تجهیزات ضروری، می توان بسیاری از خطرات را کاهش داد. همچنین، تسلط بر تکنیک های صحیح رانندگی مانند شتاب گیری آهسته، ترمزگیری کنترل شده و مدیریت لغزش، به راننده اعتماد به نفس لازم برای عبور از مسیرهای دشوار را می دهد. هیچ چیز به اندازه احتیاط و رانندگی مسئولانه نمی تواند ضامن سلامت و ایمنی در فصول سرد باشد. با رعایت این نکات، رانندگی در زمستان می تواند به جای تجربه ای پرخطر، به سفری مطمئن و آرامش بخش تبدیل شود.