دیدنی ترین گلزارهای ایران

ایران سرزمینی با تاریخ و فرهنگی غنی همواره پیوندی ناگسستنی با طبیعت و زیبایی های آن داشته است. در میان جلوه های بی شمار این طبیعت گلزارها و باغ های ایرانی جایگاهی ویژه دارند؛ فضاهایی که نه تنها نمادی از هنر معماری و باغبانی هستند بلکه تجلی گاه ذوق ظرافت و عشق ایرانی به گل و گیاه محسوب می شوند. این مکان های دل انگیز پناهگاهی برای آرامش روح و نوازش چشم ها فراهم می آورند و بازدید از آن ها تجربه ای فراموش نشدنی از عطر و رنگ را به ارمغان می آورد. بسیاری از علاقه مندان به سفر و طبیعت گردی به دنبال کشف زیباترین و باشکوه ترین گلزارهای ایران هستند تا در فصول مختلف سال به ویژه بهار و تابستان غرق در تماشای شکوفه ها و عطر دل انگیز گل ها شوند. این نوشتار شما را به سفری در میان دیدنی ترین گلزارهای ایران دعوت می کند و اطلاعاتی کاربردی برای برنامه ریزی یک بازدید دل نشین ارائه می دهد.

ایران مهد باغ های تاریخی و گلزارهای باشکوهی است که هر یک داستانی از هنر فرهنگ و ارتباط عمیق انسان ایرانی با طبیعت را روایت می کنند. این فضاهای سبز و روح بخش نه تنها از نظر زیبایی بصری خیره کننده هستند بلکه از منظر تاریخی معماری و گیاه شناسی نیز ارزش فراوانی دارند. سفر به این گلزارها فرصتی است برای تجربه آرامش غرق شدن در عطر گل ها و آشنایی با بخشی از میراث فرهنگی و طبیعی ایران.

باغ ارم شیراز نگینی درخشان در میان باغ های ایرانی و یکی از زیباترین گلزارهای کشور به شمار می رود. این باغ تاریخی که قدمت آن به دوران سلجوقی بازمی گردد با درختان سرو سر به فلک کشیده گل های رنگارنگ و عمارت باشکوهش تصویری بی بدیل از باغ ایرانی را به نمایش می گذارد. تنوع گیاهی در باغ ارم بسیار چشمگیر است و انواع گل های رز شمعدانی و گیاهان زینتی در کنار درختان میوه و مرکبات فضایی دل انگیز و عطرآگین خلق کرده اند. بخش گلکاری شده باغ به خصوص در فصل بهار با شکوفایی گل های رز و دیگر گل های فصلی منظره ای خیره کننده پدید می آورد که هر بازدیدکننده ای را مجذوب خود می کند.

باغ فین کاشان یکی دیگر از شاهکارهای باغ سازی ایرانی و یک گلزار تاریخی بی نظیر است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده. این باغ با سیستم آبرسانی منحصر به فردش که از چشمه فین سرچشمه می گیرد همواره سرسبز و باطراوت باقی مانده است. اگرچه باغ فین بیشتر به واسطه حمام تاریخی و درختان کهنسالش شناخته می شود اما فضای کلی باغ با حوض ها جویبارها و گل های فصلی که در جای جای آن کاشته شده اند جلوه ای از یک گلزار اصیل ایرانی را به نمایش می گذارد. گل های رز و انواع گیاهان زینتی در اطراف عمارت ها و مسیرهای باغ زیبایی و عطر خاصی به این مجموعه تاریخی بخشیده اند.

باغ شاهزاده ماهان در استان کرمان نمونه ای بی بدیل از غلبه بر کویر و خلق بهشتی در دل بیابان است. این باغ پلکانی که در دامنه کوه های جوپار قرار گرفته با فواره های متعدد و درختان سرسبز تضادی زیبا با محیط خشک اطراف ایجاد می کند. بخش های گلکاری شده باغ شاهزاده به ویژه در طبقات پایین تر با استفاده از گل های فصلی و گیاهان زینتی رنگ و طراوت خاصی به این شاهکار معماری و باغبانی بخشیده اند. این باغ نیز مانند باغ فین هنر مهندسی آب در ایران را به نمایش می گذارد و فضایی رویایی برای بازدیدکنندگان فراهم می آورد.

باغ گیاه شناسی ملی ایران واقع در غرب تهران یک مجموعه بی نظیر برای علاقه مندان به گیاهان و گل ها است. این باغ بزرگ که به مثابه موزه ای زنده عمل می کند شامل رویشگاه های مختلف ایران و جهان گلخانه های متنوع و بخش های تخصصی گیاه شناسی است. در این باغ انواع گل ها درختان و گیاهان دارویی و زینتی از اقلیم های گوناگون نگهداری می شوند. بخش های مربوط به باغ های ایرانی باغ گل رز و مجموعه های گیاهی فصلی این باغ را به یک گلزار علمی و تفریحی مهم تبدیل کرده اند که امکان آشنایی با تنوع بی نظیر پوشش گیاهی ایران و جهان را فراهم می کند.

باغ گلاب قمصر کاشان در واقع مجموعه ای از مزارع وسیع گل محمدی در منطقه قمصر و روستاهای اطراف آن است. این منطقه به عنوان پایتخت گلاب ایران شناخته می شود و در فصل بهار به ویژه اردیبهشت ماه با شکوفایی میلیون ها گل محمدی منظره ای بی نظیر و عطری سرمست کننده را به وجود می آورد. بازدید از این مزارع در زمان گلاب گیری فرصتی است برای تماشای برداشت گل و فرآیند سنتی گلاب گیری که تجربه ای منحصر به فرد از یک گلزار اقتصادی و فرهنگی را ارائه می دهد.

باغ موزه گیاه شناسی نوشهر در استان مازندران یکی دیگر از مراکز مهم تحقیقاتی و نمایشی در زمینه گیاه شناسی است. این باغ که در نزدیکی دریای خزر قرار دارد با توجه به اقلیم معتدل و مرطوب منطقه میزبان گونه های گیاهی متنوعی است. بخش های مختلف باغ شامل مجموعه های گیاهی بومی و غیربومی گلخانه ها و فضاهای سبز طراحی شده است. این باغ موزه با تمرکز بر روی گیاهان شمال ایران و گونه های سازگار با این اقلیم فرصتی برای دیدن گل ها و گیاهان منحصربه فرد در یک محیط آموزشی و تحقیقاتی فراهم می آورد.

باغ جهان نمای شیراز یکی از قدیمی ترین باغ های شیراز است که نام آن برگرفته از جهان نما گردشگاهی در نزدیکی آن بوده است. این باغ نیز با ساختار چهارباغ و درختان سرو نارنج و گل های متنوع فضایی دل نشین و آرامش بخش دارد. گل های فصلی و درختان گل دار در کنار جویبارها و حوض ها زیبایی خاصی به این باغ بخشیده اند و آن را به یکی از گلزارهای محبوب برای بازدیدکنندگان شیراز تبدیل کرده اند. این باغ در نزدیکی آرامگاه حافظ قرار دارد و معمولاً بخشی از برنامه بازدید گردشگران از شیراز است.

باغ عباس آباد بهشهر در استان مازندران مجموعه ای تاریخی و طبیعی است که در دوره صفویه ساخته شده و شامل باغ عمارت سد و برج دیده بانی است. این مجموعه که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده در دل جنگل قرار گرفته و با چشم انداز دریاچه مصنوعی و کوه های اطراف زیبایی خیره کننده ای دارد. اگرچه این باغ به اندازه باغ های شیراز یا کاشان بر روی گلکاری متمرکز نیست اما فضای کلی باغ با درختان و پوشش گیاهی متنوع اطراف به ویژه در فصل بهار و تابستان جلوه ای از یک گلزار طبیعی و تاریخی را به نمایش می گذارد و بازدید از آن تجربه ای متفاوت از باغ های ایرانی ارائه می دهد.

باغ نظر شیراز که در حال حاضر بخشی از آن شامل موزه پارس و آرامگاه کریم خان زند است در گذشته یک باغ سلطنتی وسیع و باشکوه بوده است. اگرچه وسعت اصلی باغ از بین رفته اما بخش باقی مانده با درختان کهنسال حوض ها و گلکاری های انجام شده همچنان زیبایی و تاریخ این مکان را یادآوری می کند. فضای اطراف عمارت کلاه فرنگی (موزه پارس) و آرامگاه با گل های فصلی و گیاهان زینتی آراسته شده و جلوه ای از گلزاری تاریخی در مرکز شهر را به بازدیدکنندگان عرضه می دارد.

گلستان سعدی شیراز که آرامگاه شاعر بزرگ ایرانی سعدی در آن واقع شده است فضایی معنوی و دل نشین دارد. اگرچه این مکان بیشتر به واسطه آرامگاه و فضای ادبی اش شناخته می شود اما طراحی باغ و گلکاری های اطراف آرامگاه آن را به یک گلزار آرام و زیبا تبدیل کرده است. گل های رز و دیگر گل های فصلی در کنار درختان سرو و نارنج فضایی مناسب برای تأمل و لذت بردن از زیبایی فراهم می کنند و بازدیدکنندگان می توانند در این گلستان شعر و طبیعت را در هم آمیخته بیابند.

باغ نادری مشهد که آرامگاه نادرشاه افشار را در خود جای داده است یکی دیگر از مکان های تاریخی است که فضای اطراف آن با اصول باغ سازی ایرانی طراحی شده است. این باغ شامل عمارت موزه آرامگاه و فضای سبز وسیعی است. گلکاری های انجام شده در اطراف آرامگاه و موزه به ویژه در فصل های بهار و تابستان با استفاده از گل های فصلی و درختان زینتی زیبایی خاصی به این مجموعه تاریخی بخشیده اند. این باغ فرصتی برای آشنایی با تاریخ و همچنین لذت بردن از فضای سبز و گل های زیبا در شهر مشهد فراهم می آورد.

باغ دلگشای شیراز یکی از باغ های تاریخی و زیبای این شهر است که در نزدیکی آرامگاه سعدی قرار دارد. این باغ با درختان نارنج فراوان و عمارت تاریخی اش فضایی دل نشین و عطرآگین دارد. در فصل بهار عطر شکوفه های نارنج در این باغ بی نظیر است. علاوه بر درختان نارنج گلکاری های فصلی نیز در باغ دلگشا انجام می شود که زیبایی آن را دوچندان می کند. این باغ با جویبارها و حوض هایش نمونه ای زیبا از باغ ایرانی و یک گلزار معطر است که بازدید از آن در بهار توصیه می شود.

باغ نارنجستان قوام شیراز یک خانه تاریخی باشکوه با باغی زیبا و پر از درختان نارنج است. این مجموعه که متعلق به خاندان قوام بوده نمونه ای عالی از معماری و هنر دوره قاجار است. حیاط و باغ نارنجستان با درختان نارنج نخل های بلند و گل های فصلی تزیین شده است. در فصل بهار عطر شکوفه های نارنج فضای باغ را پر می کند و منظره ای رویایی ایجاد می کند. گلکاری های دقیق و منظم در کنار عمارت این باغ را به یک گلزار کوچک و بسیار زیبا تبدیل کرده است که جزئیات معماری و طبیعت در آن به زیبایی در هم آمیخته اند.

باغ عفیف آباد شیراز که در گذشته باغ گلشن نامیده می شد یکی از زیباترین و بزرگترین باغ های تاریخی شیراز است. این باغ شامل یک عمارت باشکوه موزه سلاح و یک باغ وسیع با درختان متنوع و گل های رنگارنگ است. باغ عفیف آباد با طراحی منظم حوض ها و گلکاری های وسیع نمونه ای کامل از باغ ایرانی و یک گلزار باشکوه است. انواع گل های رز شمعدانی و گل های فصلی در جای جای باغ کاشته شده اند و در فصل بهار و تابستان زیبایی خیره کننده ای به آن می بخشند. این باغ با فضای دل باز و معماری زیبا یکی از مقاصد اصلی گردشگری در شیراز است.

بهترین زمان برای بازدید از گلزارهای ایران بستگی به نوع گل و منطقه جغرافیایی دارد. به طور کلی فصل بهار به ویژه ماه های فروردین و اردیبهشت زمان اوج شکوفایی گل های بهاری و بسیاری از گل های زینتی در باغ های سراسر ایران است. در این زمان بسیاری از باغ های تاریخی با گل های لاله سنبل و انواع گل های فصلی دیگر رنگارنگ می شوند. برای بازدید از مزارع گل محمدی و تجربه مراسم گلاب گیری در مناطقی مانند کاشان و قمصر بهترین زمان معمولاً اواسط اردیبهشت تا اواسط خرداد است. باغ های گیاه شناسی و مجموعه های دارای گلخانه های تخصصی ممکن است در تمام طول سال جذابیت های خاص خود را داشته باشند اما زیبایی فضای باز آن ها نیز در فصول گرم تر سال بیشتر است. تابستان نیز زمان مناسبی برای دیدن گل های تابستانی و لذت بردن از فضای سبز باغ ها است هرچند ممکن است گرمای هوا در برخی مناطق کمی آزاردهنده باشد.

تاریخچه گل و گلاب در ایران به هزاران سال پیش بازمی گردد. ایران به عنوان یکی از خاستگاه های اصلی گل سرخ از دیرباز با کشت و استفاده از گل ها به ویژه گل محمدی آشنا بوده است. شواهد تاریخی نشان می دهد که ایرانیان باستان از گل ها برای زینت عطر و مصارف دارویی و خوراکی استفاده می کرده اند. فرآیند تقطیر و تهیه گلاب نیز از ابداعات ایرانیان بوده و از ایران به سایر نقاط جهان منتقل شده است. گلاب در فرهنگ ایرانی جایگاهی مقدس دارد و در مراسم مذهبی آیینی و در تهیه شربت ها و شیرینی ها به وفور استفاده می شود. تجارت گلاب و محصولات مرتبط با گل محمدی نیز از گذشته های دور در ایران رونق داشته و شهرهایی مانند کاشان و شیراز مراکز اصلی این فعالیت بوده اند. این پیشینه غنی ارتباط عمیق ایرانیان با گل و گلزار را نشان می دهد.

ایران میزبان جشنواره ها و رویدادهای متعددی است که حول محور گل و گلاب برگزار می شوند. معروف ترین این رویدادها مراسم گلاب گیری در شهرهای کاشان قمصر نیاسر و دیگر مناطق تولیدکننده گل محمدی است. این جشنواره که معمولاً در اردیبهشت و اوایل خرداد برگزار می شود هر ساله گردشگران بسیاری را از سراسر ایران و جهان جذب می کند. در این مراسم بازدیدکنندگان می توانند از نزدیک شاهد برداشت گل محمدی از مزارع فرآیند سنتی و صنعتی گلاب گیری و خرید محصولات مرتبط باشند. علاوه بر گلاب گیری در برخی شهرها و استان ها نمایشگاه های گل و گیاه نیز برگزار می شود که فرصتی برای نمایش و فروش انواع گل های زینتی و گیاهان آپارتمانی فراهم می آورد. این جشنواره ها و نمایشگاه ها نقش مهمی در معرفی فرهنگ گل و گلاب در ایران و جذب گردشگر دارند.

گل و گلاب در فرهنگ ایرانی جایگاهی بسیار والا و نمادین دارد. گل به ویژه گل سرخ (گل محمدی) نماد زیبایی عشق لطافت و معنویت است. این نماد در ادبیات فارسی از شعر حافظ و سعدی گرفته تا اشعار معاصر حضوری پررنگ دارد. باغ ایرانی خود نمادی از بهشت زمینی است و گل ها جزء لاینفک این بهشت محسوب می شوند. گلاب نیز فراتر از یک محصول عطری بخشی از هویت فرهنگی ایرانی است. استفاده از گلاب در شستشوی اماکن مقدس در مراسم عزاداری در تهیه نذری ها و در پذیرایی از مهمانان نشان دهنده قداست و احترام این مایع معطر است. ضرب المثل ها آیین ها و هنرهای سنتی ایرانی نیز سرشار از اشاره به گل و گلاب هستند که همگی گواه جایگاه عمیق و ریشه دار گل و گلزار در تاروپود فرهنگ ایرانی است.

کدام شهرهای ایران گلزارهای معروف دارند؟

شهرهایی مانند شیراز (باغ ارم عفیف آباد دلگشا نارنجستان جهان نما نظر گلستان سعدی) کاشان (باغ فین قمصر) ماهان کرمان (باغ شاهزاده) تهران (باغ گیاه شناسی ملی) بهشهر (باغ عباس آباد) و مشهد (باغ نادری) گلزارهای دیدنی دارند.

بهترین گلها برای کاشت در گلزارهای ایرانی کدامند؟

گل رز (به ویژه گل محمدی) لاله سنبل شمعدانی اطلسی و انواع گل های فصلی و گیاهان زینتی متناسب با اقلیم هر منطقه از رایج ترین گل ها در باغ ها و گلزارهای ایران هستند.

چه زمانی گلابگیری در کاشان انجام می شود؟

مراسم سنتی گلاب گیری در منطقه کاشان و قمصر معمولاً از اواسط اردیبهشت ماه آغاز شده و تا اواسط خرداد ادامه می یابد. این زمان بهترین فصل برای بازدید از مزارع گل محمدی است.

آیا برای بازدید از گلزارها نیاز به خرید بلیط است؟

بله اکثر باغ های تاریخی و گلزارهای معروف که به عنوان جاذبه گردشگری مدیریت می شوند مانند باغ ارم باغ فین باغ شاهزاده و باغ عفیف آباد برای ورود نیاز به تهیه بلیط دارند.

تفاوت باغ ایرانی و گلزار چیست؟

باغ ایرانی یک مفهوم کلی تر شامل طراحی معماری سیستم آبرسانی درختان عمارت و گلکاری است. گلزار بیشتر بر جنبه های بصری و عطری تمرکز دارد و می تواند بخشی از یک باغ بزرگ یا یک مزرعه گل باشد.

شناخته شده ترین انواع گل محمدی در ایران کدامند؟

معروف ترین و پرکشت ترین نوع گل محمدی در ایران رز دمشقی یا Rosa damascena است که به نام گل محمدی کاشان یا گل سرخ شناخته می شود و برای تولید گلاب استفاده می شود.