اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد

اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد، راهکاری مستقیم و قانونی برای مطالبه مهریه به شمار می رود، چرا که سند ازدواج به عنوان یک سند رسمی و لازم الاجرا شناخته می شود و این ویژگی امکان اقدام از طریق اداره ثبت اسناد و املاک کشور را فراهم می آورد. این مسیر، به زوجه این اختیار را می دهد تا بدون نیاز به طی کردن مراحل طولانی دادرسی در دادگاه، برای وصول حق قانونی خود اقدام کند. بسیاری از افراد در ابتدا به دلیل سادگی و سرعت نسبی این روش، آن را برگزیده اند.

در نظام حقوقی ایران، مهریه را می توان به دو روش عمده مطالبه کرد: از طریق دادگاه خانواده یا از طریق اداره ثبت اسناد. هر یک از این مسیرها ویژگی ها، مزایا و چالش های خاص خود را دارد که درک کامل آن ها پیش از هرگونه اقدام، از اهمیت بالایی برخوردار است. انتخاب شیوه مناسب، می تواند در سرعت و موفقیت آمیز بودن فرآیند مطالبه مهریه تأثیر بسزایی داشته باشد. این مقاله، به بررسی جامع و کامل فرآیند اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد می پردازد، و جوانب مختلف آن را از مبانی قانونی گرفته تا آخرین تغییرات رویه ای و مزایا و معایب این روش برای متقاضیان تشریح می کند.

مبانی قانونی اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد

سند ازدواج، برخلاف تصور برخی، تنها یک برگه یادبود از یک مراسم شیرین نیست؛ بلکه سندی رسمی و لازم الاجرا محسوب می شود که قدرت اجرایی بالایی دارد. این اعتبار قانونی، ریشه در ماده ۹۲ قانون ثبت اسناد و املاک دارد که به صراحت بیان می دارد: کلیه اسناد رسمی راجع به دیون و سایر اموال منقول و غیرمنقول بدون احتیاج به حکم جدید، قابل اجرا می باشند. مهریه نیز به دلیل درج در سند رسمی ازدواج، مشمول این قاعده شده و قابل وصول از طریق اداره ثبت است.

علاوه بر قانون ثبت، آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا نیز جزئیات فرآیند اجرایی را تبیین می کند. این آیین نامه، به مراحل مختلف از درخواست صدور اجراییه تا توقیف و فروش اموال مدیون می پردازد و چهارچوب عملیاتی این روش را مشخص می سازد. در واقع، با استناد به این قوانین است که زوجه می تواند مستقیماً به دفترخانه محل وقوع عقد مراجعه کرده و تقاضای صدور اجراییه برای مطالبه مهریه خود را بنماید.

آخرین تغییرات قانونی و بخشنامه ها: بازگشت اختیار انتخاب مرجع

رویه مطالبه مهریه در سال های اخیر دستخوش تغییرات قابل توجهی بوده است که آگاهی از آن ها برای هر زوجه ای که قصد مطالبه مهریه را دارد، حیاتی است. یکی از مهم ترین این تغییرات، به بخشنامه ۱۳۱ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مربوط می شود. بر اساس این بخشنامه، زوجه برای مطالبه مهریه ابتدا مکلف بود که به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه کند و در صورت عدم موفقیت در وصول مهریه از این طریق، با اخذ گواهی عدم امکان وصول، به دادگاه خانواده مراجعه می کرد.

اما تجربه نشان داد که این اجبار، در برخی موارد، پیچیدگی های بیشتری را برای زوجه به همراه داشت و ممکن بود باعث اتلاف زمان شود، به خصوص اگر زوج هیچ مال رسمی قابل توقیف نداشت. خوشبختانه، با تصویب قانون برنامه هفتم توسعه در اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، این بخشنامه لغو شد. در حال حاضر، همانند گذشته، زوجه مختار است که برای مطالبه مهریه خود، مستقیماً به دادگاه خانواده مراجعه کند یا مسیر اداره ثبت اسناد را برگزیند. این تغییر، انعطاف پذیری بیشتری را برای زوجه فراهم می آورد و به وی اجازه می دهد تا با توجه به شرایط خاص خود و وجود یا عدم وجود اموال قابل شناسایی از سوی زوج، بهترین مسیر را انتخاب کند.

مراحل گام به گام اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد

قدم گذاشتن در مسیر اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد، نیازمند آگاهی از مراحل دقیق و گام به گام این فرآیند است. از آماده سازی اولیه تا توقیف اموال، هر مرحله از اهمیت خاصی برخوردار است و عدم رعایت آن می تواند منجر به طولانی شدن یا حتی بی نتیجه ماندن مطالبه شود. این مسیر، به دلیل عدم نیاز به تشریفات طولانی دادرسی، می تواند تجربه ای کارآمد و نسبتاً سریع برای زوجه باشد، البته به شرطی که با شناخت کامل و دقت پیش برود.

پیش نیازها: ثبت نام در سامانه ثنا و تکمیل مدارک

1. ثبت نام در سامانه ثنا: قبل از هر اقدامی، ثبت نام در سامانه ثنا (سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی) ضروری است. تمامی ابلاغیه ها و مکاتبات قضایی و ثبتی، از طریق این سامانه انجام می شود و عدم ثبت نام، مانع از اطلاع رسانی صحیح به شما خواهد شد. این اقدام اولیه، پایه و اساس هرگونه تعامل قانونی در این فرآیند است.
2. تکمیل مدارک: برای شروع، نیاز به مدارک هویتی و اصلی سند ازدواج دارید. این مدارک شامل موارد زیر است:
   • اصل سند ازدواج (یا رونوشت آن در صورت عدم دسترسی به اصل)
   • اصل شناسنامه و اصل کارت ملی زوجه
   • کپی برابر اصل شده از تمامی مدارک فوق
   • در صورت اقدام توسط وکیل، وکالتنامه رسمی وکیل نیز باید همراه باشد.

مراجعه به دفترخانه: درخواست صدور اجراییه

پس از آماده سازی مدارک و ثبت نام در سامانه ثنا، گام بعدی مراجعه به دفترخانه ای است که سند ازدواج در آن تنظیم شده است. اگر دفترخانه تغییر آدرس داده یا سردفتر فوت کرده باشد، کانون سردفتران و دفتریاران می تواند شما را در یافتن نشانی جدید یا مرجع جایگزین یاری کند.

در دفترخانه، زوجه (یا وکیل او) درخواست صدور اجراییه برای مهریه را روی فرم مخصوصی که توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تهیه شده، تکمیل می کند. سردفتر پس از احراز هویت و صلاحیت زوجه برای این درخواست، اجراییه را صادر و آن را امضا می کند. سپس پرونده به اداره ثبت اسناد و املاک مربوطه ارسال می شود. نقش سردفتر در این مرحله، صرفاً احراز هویت و تأیید درخواست صدور اجراییه است و وارد ماهیت دعوا نمی شود.

ارسال پرونده به اداره ثبت: شروع عملیات اجرایی

پرونده پس از صدور اجراییه، به اداره اجرای ثبت اسناد ارجاع داده می شود، که غالباً در شهرهای بزرگ اداره پنجم مهریه یا واحد مربوطه در آن اداره به این امور رسیدگی می کند. پس از وصول پرونده، ابلاغیه ای به زوج ارسال می شود تا وی از درخواست مطالبه مهریه آگاه گردد. از زمان ابلاغ، عملیات اجرایی آغاز می گردد.

تجربه نشان می دهد که در این مرحله، سیستم با سرعت نسبی خود، فرآیند را به جلو می راند. این بخش از کار، آغاز رسمی تعقیب حقوقی مهریه از طریق ثبت است و تمامی مراحل بعدی بر اساس همین ابلاغ اولیه شکل می گیرد.

توقیف اموال زوج: شناسایی و تضمین مهریه

یکی از اصلی ترین مراحل اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد، توقیف اموال زوج است. اینجاست که نقش زوجه یا وکیل او در معرفی اموال پررنگ می شود. هرچه اطلاعات دقیق تری از اموال زوج در دسترس باشد، فرآیند توقیف سریع تر و مؤثرتر خواهد بود.

معرفی اموال و استعلام سه گانه

زوجه می تواند در زمان درخواست صدور اجراییه یا پس از آن، اموال زوج را به اداره ثبت معرفی کند. این اموال می تواند شامل موارد زیر باشد:

• اموال منقول: خودرو، وجه نقد در حساب های بانکی، سهام، اوراق بهادار و…
• اموال غیرمنقول: ملک، زمین، آپارتمان و…
• حقوق و مزایای شغلی: بخشی از حقوق ماهانه کارمندان.

اگر زوجه از اموال زوج اطلاع دقیقی نداشته باشد، می تواند از اداره ثبت تقاضای استعلام سه گانه نماید. این استعلام ها به مراجع زیر ارسال می شود تا اطلاعاتی از اموال زوج به دست آید:

1. بانک مرکزی: برای شناسایی حساب های بانکی و موجودی آن ها.
2. اداره راهور (راهنمایی و رانندگی): برای شناسایی خودروهای ثبت شده به نام زوج.
3. اداره ثبت اسناد و املاک: برای شناسایی املاک و مستغلات ثبت شده به نام زوج.

با وصول پاسخ این استعلام ها، اداره ثبت می تواند اقدام به توقیف اموال شناسایی شده نماید.

مستثنیات دین: استثنائات در توقیف اموال

با این حال، همه اموال زوج قابل توقیف نیستند. قانونگذار مواردی را تحت عنوان مستثنیات دین تعریف کرده است که برای حفظ حداقل زندگی مدیون، از توقیف معاف هستند. این موارد شامل:

• منزل مسکونی که در حد شأن و نیاز زوج باشد.
• اثاثیه و لوازم ضروری زندگی.
• ابزار و وسایل کار که برای کسب درآمد ضروری است.
• حقوق و مزایای شغلی تا حدی که برای امرار معاش ضروری باشد.
• و…

اگر زوج، مالی را معرفی یا مالی از او توقیف شود که جزء مستثنیات دین باشد، وی می تواند به اداره ثبت اعتراض کند و با اثبات اینکه مال مورد نظر جزء مستثنیات دین است، آن را از توقیف خارج نماید.

تجربه نشان داده است که یکی از بزرگترین چالش ها در مسیر مطالبه مهریه از طریق ثبت، شناسایی اموال غیرقابل توقیف یا همان مستثنیات دین است که می تواند فرآیند را طولانی و پیچیده کند.

توقیف حقوق کارمندان

در صورتی که زوج کارمند باشد، زوجه می تواند تقاضای توقیف بخشی از حقوق او را بنماید. میزان توقیف حقوق به وضعیت تأهل و عیال وار بودن زوج بستگی دارد:

• اگر زوج فاقد زن و فرزند باشد، یک چهارم از حقوق و مزایای او توقیف می شود.
• اگر زوج دارای زن یا فرزند باشد، یک سوم از حقوق و مزایای او توقیف می شود.

اداره ثبت، مراتب را به سازمان یا محل کار زوج ابلاغ می کند و آن سازمان موظف است مبلغ کسر شده را به اداره ثبت واریز نماید تا به زوجه پرداخت شود.

مهلت ۱۰ روزه پرداخت و اقدامات بعدی

پس از ابلاغ اجراییه به زوج و توقیف اموال، به او ۱۰ روز مهلت داده می شود تا مهریه را پرداخت کرده یا مالی معادل آن را برای پرداخت معرفی کند. این مهلت، فرصتی است تا زوج به تعهد خود عمل نماید و از اقدامات بعدی جلوگیری شود.

اگر در این ۱۰ روز، زوج مهریه را پرداخت نکند و مال دیگری نیز معرفی ننماید، اقدامات بعدی برای وصول مهریه آغاز می شود:

1. ارجاع به کارشناس: اموال توقیف شده (به جز وجه نقد) توسط کارشناس رسمی دادگستری قیمت گذاری می شود.
2. مزایده: پس از تعیین قیمت پایه، اموال به مزایده گذاشته می شود.
3. پرداخت مهریه: از محل فروش اموال در مزایده، مهریه زوجه پرداخت می گردد. اگر مبلغ حاصل از مزایده بیشتر از مهریه باشد، مازاد به زوج بازگردانده می شود.

مزایای اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد

انتخاب مسیر ثبت اسناد برای مطالبه مهریه، می تواند مزایای قابل توجهی برای زوجه به همراه داشته باشد، به خصوص در مقایسه با روش قضایی. این مزایا، بسیاری از متقاضیان را بر آن می دارد تا ابتدا این مسیر را برای رسیدن به حق قانونی خود امتحان کنند و تجربه ای کم دغدغه تر را برای خود رقم بزنند.

1. سرعت بالا: یکی از مهم ترین مزایا، سرعت نسبی بالا در اجرای مهریه از طریق ثبت است. در این روش، نیازی به تشکیل جلسات دادرسی طولانی، صدور حکم قطعی دادگاه و طی مراحل تجدیدنظر و فرجام خواهی نیست. به محض درخواست اجراییه، عملیات اجرایی آغاز می شود که این موضوع به طور چشمگیری زمان وصول مهریه را کاهش می دهد.
2. هزینه کمتر برای زوجه: در روش ثبتی، هزینه های اولیه برای زوجه کمتر است. حق الاجرا (نیم عشر دولتی معادل ۰.۵ درصد مبلغ مهریه) بر عهده زوج است و از او دریافت می شود. این در حالی است که در روش قضایی، زوجه باید در ابتدای کار، هزینه دادرسی معادل ۳.۵ درصد از مبلغ مهریه را پرداخت نماید که مبلغ قابل توجهی است.
3. قابلیت ممنوع الخروجی سریع: اداره ثبت می تواند به سرعت و در مراحل ابتدایی، حکم ممنوع الخروجی زوج را صادر کند. این اقدام، اهرم فشار مؤثری برای ترغیب زوج به پرداخت مهریه است و زودتر از مسیر دادگاه امکان پذیر می شود، چرا که در دادگاه صدور حکم قطعی و برخی شرایط دیگر لازم است.
4. عدم شمول مرور زمان: برخلاف برخی دعاوی که مشمول مرور زمان می شوند، صدور اجراییه مهریه از طریق ثبت اسناد، مشمول مرور زمان نمی شود. این بدان معناست که زوجه می تواند در هر زمانی برای مطالبه مهریه خود اقدام کند و نگرانی از بابت از دست رفتن حق خود به دلیل گذشت زمان نداشته باشد.
5. سهولت نسبی در صورت وجود اموال رسمی: اگر زوج دارای اموال رسمی و قابل شناسایی باشد (مانند ملک ثبت شده یا خودرو)، فرآیند توقیف و وصول مهریه از طریق ثبت اسناد، سهولت بیشتری دارد. عدم نیاز به اثبات مالکیت در دادگاه، یکی از بارزترین نمونه های این سهولت است.

معایب و چالش های اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد

همانند هر روش قانونی دیگری، اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد نیز دارای معایب و چالش هایی است که آگاهی از آن ها برای تصمیم گیری آگاهانه ضروری است. این چالش ها می توانند مسیر مطالبه مهریه را دشوار کرده و زوجه را با موانعی روبرو سازند که تجربه خوبی از این فرآیند نداشته باشد.

1. نیاز به شناسایی اموال: شاید بزرگترین چالش این روش، نیاز زوجه به شناسایی و معرفی اموال زوج باشد. اگر زوجه از اموال همسر خود بی اطلاع باشد یا زوج هیچ مال رسمی قابل توقیف نداشته باشد، فرآیند ثبت می تواند بسیار دشوار و حتی بی نتیجه شود. در چنین شرایطی، مسیر دادگاه کارآمدتر خواهد بود.
2. محدودیت در توقیف اموال غیررسمی: اداره ثبت تنها می تواند اموال رسمی (مانند سند ملک، سند خودرو، حساب بانکی) را توقیف کند. اموال غیررسمی مانند سفته عادی، چک عادی (که ثبت نشده باشد) یا طلب های زوج از افراد دیگر که به صورت رسمی ثبت نشده اند، قابل توقیف از طریق ثبت نیستند.
3. احتمال انتقال صوری اموال: برخی از زوجین، به محض اطلاع از درخواست مطالبه مهریه، اقدام به انتقال صوری اموال خود به نام دیگران (مثلاً بستگان) می کنند تا از پرداخت مهریه فرار کنند. اثبات این موضوع که انتقال مال با قصد فرار از دین صورت گرفته، بسیار دشوار است و غالباً نیاز به طرح دعوای کیفری در دادگاه دارد که فرآیندی زمان بر و پیچیده است.
4. مواجهه با مستثنیات دین: همانطور که پیشتر گفته شد، مستثنیات دین باعث می شود که برخی از اموال کلیدی زوج (مانند منزل مسکونی در حد شأن) قابل توقیف نباشند. این موضوع می تواند فرآیند وصول مهریه را با مشکل مواجه کند، حتی اگر زوج دارای اموال باشد.
5. عدم امکان اعمال جلب/بازداشت: یکی از تفاوت های اصلی این روش با دادگاه، عدم امکان اعمال حکم جلب یا بازداشت زوج در مرحله ثبت است. اداره ثبت صرفاً می تواند اموال را توقیف کند، اما منجر به حبس مدیون نمی شود. برای اعمال جلب، باید به دادگاه مراجعه کرد.
6. تفاوت در محاسبه قیمت سکه: در مطالبه مهریه از طریق ثبت، ملاک محاسبه قیمت سکه، نرخ روز درخواست در اداره ثبت است. این در حالی است که در دادگاه، معمولاً قیمت روز اجرای حکم ملاک قرار می گیرد. این تفاوت می تواند در شرایط نوسانات شدید قیمت سکه، به نفع یا ضرر زوجه باشد.

نکات مهم و تکمیلی در مسیر اجرای مهریه

در مسیر مطالبه مهریه از طریق ثبت اسناد، دانستن چند نکته کلیدی می تواند تفاوت های بزرگی در تجربه نهایی شما ایجاد کند. این نکات، جنبه های مختلفی از این فرآیند را پوشش می دهند و به شما کمک می کنند تا با آمادگی و آگاهی بیشتری قدم بردارید.

1. نقش وکیل متخصص مهریه: تجربه نشان داده است که حضور یک وکیل متخصص مهریه می تواند فرآیند را به طرز چشمگیری تسریع و بهینه سازی کند. وکیل با اشراف به قوانین و رویه های اجرایی، می تواند به سرعت اموال قابل توقیف را شناسایی کرده، مراحل اداری را به درستی طی کند و از اتلاف وقت و انرژی شما جلوگیری نماید.
2. اقدامات در صورت فوت زوج: اگر زوج فوت کرده باشد، زوجه همچنان می تواند مهریه خود را مطالبه کند. در این حالت، ابتدا باید گواهی حصر وراثت تهیه شود تا ورثه قانونی زوج مشخص گردند. سپس، زوجه می تواند علیه ورثه و به میزان سهم الارث هر یک از ماترک متوفی، تقاضای صدور اجراییه نماید و مهریه خود را از اموال باقیمانده (ماترک) زوج مطالبه کند.
3. آیا مطالبه همزمان مهریه از ثبت و دادگاه امکان پذیر است؟ خیر، زوجه نمی تواند تمام مهریه خود را به طور همزمان از دو مرجع ثبت و دادگاه مطالبه کند، زیرا مطالبه یک دین از دو مرجع ممکن نیست. با این حال، امکان مطالبه بخش های مختلف مهریه از مراجع متفاوت وجود دارد. به عنوان مثال، زوجه می تواند برای توقیف یک مال خاص از طریق ثبت اقدام کند و برای باقی مانده مهریه، دادخواست به دادگاه ارائه دهد، یا بخشی از مهریه را از طریق ثبت مطالبه نموده و بخش دیگر را از طریق دادگاه درخواست نماید.
4. پیامک اجراییه مهریه: پس از تشکیل پرونده اجرایی در اداره ثبت، ابلاغیه ای به صورت پیامک از سامانه ثنا برای زوج ارسال می شود. این پیامک حاوی اطلاعاتی در مورد تشکیل پرونده و ضرورت مراجعه به اداره ثبت است. این روش ابلاغ، اطمینان از اطلاع رسانی سریع و مؤثر به زوج را فراهم می آورد.
5. در صورت عدم موفقیت در ثبت، چه باید کرد؟ اگر زوجه پس از اقدام از طریق اداره ثبت، نتواند مهریه خود را وصول کند (مثلاً به دلیل عدم شناسایی اموال یا مستثنیات دین)، می تواند گواهی عدم امکان وصول مهریه را از اداره ثبت دریافت نماید. با در دست داشتن این گواهی، زوجه می تواند به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواست مطالبه مهریه خود را تقدیم کند.
6. بخشنامه قوه قضاییه در خصوص زندان مهریه و تعدیل: بخشنامه شماره ۹۰۰۰/۳۴۸۵۹/۱۰۰ مورخ ۱۳۹۷/۷/۲۲ رئیس قوه قضاییه، با هدف جلوگیری از زندانی شدن محکومین مهریه که به دلیل افزایش غیرمتعارف قیمت سکه توان پرداخت را ندارند، صادر شد. این بخشنامه تأکید دارد که دادگاه ها باید به صورت خارج از نوبت و بدون تعیین وقت رسیدگی، به درخواست تعدیل زوج رسیدگی کرده و مهلت های پرداخت را متناسب با وضعیت مالی محکوم علیه افزایش دهند.
7. انصراف از اجرای مهریه در ثبت: زوجه هر زمان که بخواهد، می تواند از ادامه عملیات اجرایی در اداره ثبت انصراف دهد. این انصراف می تواند به دلایل مختلفی نظیر توافق با زوج، یا تصمیم به ادامه مسیر از طریق دادگاه صورت گیرد. در صورت انصراف، پرونده مختومه می شود و اگر اموالی توقیف شده باشد، از توقیف خارج می گردد. البته در برخی موارد، اگر پرونده به مراحل نهایی (مثلاً مزایده) رسیده باشد، ممکن است نیاز به پرداخت نیم عشر اجرایی توسط زوجه باشد.

مقایسه جامع: اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد در برابر دادگاه خانواده

انتخاب بین مسیر ثبت اسناد و دادگاه خانواده برای مطالبه مهریه، تصمیمی حیاتی است که می تواند بر سرعت، هزینه و نتیجه نهایی تأثیر بگذارد. درک تفاوت های این دو روش، به زوجه کمک می کند تا با دیدی بازتر و منطقی تر، بهترین گزینه را برای شرایط خاص خود انتخاب کند و تجربه ای موثر و کارآمد داشته باشد.

در ادامه، این دو روش در جنبه های مختلف مقایسه شده اند تا درک جامع تری از آن ها به دست آید:

ویژگی	اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد	اجرای مهریه از طریق دادگاه خانواده
زمان	سریع تر؛ عملیات اجرایی بدون نیاز به تعیین وقت شروع می شود.	طولانی تر؛ مستلزم تعیین وقت دادرسی، صدور حکم قطعی و طی مراحل تجدیدنظر و فرجام خواهی است.
هزینه برای زوجه	کمتر؛ حق الاجرا (۰.۵ درصد) بر عهده زوج است.	بیشتر؛ زوجه باید هزینه دادرسی (۳.۵ درصد) را در ابتدا پرداخت کند.
نیاز به شناسایی اموال	ضروری؛ زوجه باید اموال رسمی زوج را شناسایی و معرفی کند. در صورت عدم شناسایی، فرآیند مختل می شود.	کمتر ضروری؛ دادگاه می تواند برای شناسایی اموال اقدام کند، حتی اگر زوجه اطلاع دقیقی نداشته باشد.
قابلیت ممنوع الخروجی	امکان ممنوع الخروجی سریع تر و در مراحل اولیه وجود دارد.	ممنوع الخروجی معمولاً پس از صدور حکم قطعی و احراز عدم وجود اموال کافی صورت می گیرد.
شمول مرور زمان	عملیات اجرایی و صدور اجراییه در ثبت، مشمول مرور زمان نمی شود.	برای اجرای حکم دادگاه، ممکن است محدودیت مرور زمان (۵ ساله) وجود داشته باشد که پس از آن نیاز به درخواست مجدد اجراییه است.
جلب/بازداشت زوج	در این روش امکان جلب یا بازداشت زوج وجود ندارد.	در صورت عدم پرداخت مهریه و اثبات اعسار، ممکن است حکم جلب یا بازداشت زوج (طبق قوانین خاص) صادر شود.
مبنای محاسبه قیمت سکه	نرخ روز درخواست در اداره ثبت.	معمولاً نرخ روز اجرای حکم یا توافق طرفین در دادگاه.
مرجع رسیدگی	اداره اجرای ثبت اسناد و املاک.	دادگاه خانواده و مراجع قضایی.

چه زمانی روش ثبتی بهتر است و چه زمانی روش قضایی؟

• چه زمانی روش ثبتی بهتر است؟
  • اگر زوج دارای اموال رسمی و قابل شناسایی (مانند ملک، خودرو، حساب بانکی) باشد.
  • اگر زوجه نیاز به سرعت بالا در وصول مهریه داشته باشد و بخواهد از تشریفات طولانی دادرسی پرهیز کند.
  • اگر زوجه مایل به پرداخت هزینه دادرسی اولیه بالا نباشد.
  • اگر هدف اصلی، صرفاً توقیف و وصول از اموال باشد و نه اعمال فشار از طریق بازداشت.
• چه زمانی روش قضایی بهتر است؟
  • اگر زوج هیچ مال رسمی قابل شناسایی نداشته باشد یا اموالش پنهان باشد.
  • اگر زوجه قصد اعمال فشار از طریق جلب یا بازداشت زوج را داشته باشد (طبق قوانین).
  • اگر زوجه بخواهد همزمان با مهریه، سایر دعاوی خانوادگی (مانند طلاق، نفقه، حضانت) را نیز پیگیری کند.
  • اگر زوج مدعی اعسار باشد و نیاز به تقسیط مهریه وجود داشته باشد.

در نهایت، انتخاب مسیر مناسب، به شرایط خاص هر پرونده و اهداف زوجه بستگی دارد. بررسی دقیق تمامی جوانب با مشاوره حقوقی متخصص، می تواند بهترین راهکار را برای شما روشن کند و تجربه ای موفقیت آمیز را رقم بزند.

نتیجه گیری و توصیه پایانی

مطالبه مهریه، یکی از حقوق اساسی و لاینفک زوجه است که از لحظه انعقاد عقد نکاح، قابلیت مطالبه پیدا می کند. مسیر اجرای مهریه از طریق ثبت اسناد، با ویژگی های خاص خود، از جمله سرعت نسبی، کاهش هزینه های اولیه برای زوجه و امکان ممنوع الخروجی سریع، می تواند گزینه ای جذاب و کارآمد باشد؛ به ویژه در مواردی که زوج دارای اموال رسمی و قابل شناسایی است. این روش، با تکیه بر اعتبار سند رسمی ازدواج، فرآیندی مستقیم برای وصول حق مهریه فراهم می آورد و نیاز به درگیر شدن در پیچیدگی های دادرسی طولانی مدت را به حداقل می رساند.

با این حال، این مسیر نیز مانند هر فرآیند قانونی دیگری، خالی از چالش نیست. شناسایی اموال زوج، محدودیت در توقیف اموال غیررسمی و مواجهه با مستثنیات دین، از جمله موانعی هستند که زوجه ممکن است در این راه با آن ها روبرو شود. همچنین، تغییرات اخیر قانونی که اختیار انتخاب مرجع (ثبت یا دادگاه) را به زوجه بازگردانده است، اهمیت بررسی دقیق شرایط و انتخاب آگاهانه را دوچندان می کند.

توصیه می شود که پیش از هر اقدامی در زمینه مطالبه مهریه، حتماً با یک وکیل متخصص خانواده و مهریه مشورت شود. یک وکیل مجرب می تواند با تحلیل دقیق وضعیت حقوقی شما، شناسایی اموال احتمالی زوج و بررسی مزایا و معایب هر دو روش (ثبت و دادگاه)، شما را در انتخاب بهترین و مؤثرترین مسیر یاری رساند تا در نهایت، با کمترین دغدغه و بیشترین اطمینان، به حق قانونی خود دست یابید.